1 Yarınla övünme, 2 Çünkü ne getireceğini bilemezsin.

2 Seni kendi ağzın değil, başkaları övsün, 2 Kendi dudakların değil, yabancı övsün.

3 Taş ağırdır, kum bir yüktür, 2 Ama ahmağın kışkırtması ikisinden de ağırdır.

4 Öfke zalim, hiddet azgındır, 2 Ama kıskançlığa kim dayanabilir?

5 Açık bir azar, 2 Gizli tutulan sevgiden iyidir.

6 Düşmanın öpücükleri aldatıcıdır, 2 Ama dostun seni iyiliğin için yaralar.

7 Tok insanın canı balı bile çekmez, 2 Aç kişiye en acı şey tatlı gelir.

8 Yuvasından uzak kalan kuş nasılsa, 2 Yurdundan uzak kalan insan da öyledir.

9 Güzel koku ve buhur canı ferahlatır, 2 Dostun verdiği öğüt insana tatlı gelir.

10 Kendi dostunu da babanın dostunu da bırakma 2 Ve felakete uğradığın gün kardeşinin evine gitme; 2 Yakın komşun uzaktaki kardeşten yeğdir.

11 Oğlum, bilgece davran ki yüreğim sevinsin, 2 Beni ayıplayana yanıt vereyim.

12 İhtiyatlı kişi tehlikeyi görünce saklanır, 2 Bönse öne atılır ve zarar görür.

13 Tanımadığı birine kefil olanın giysisini al; 2 Bir yabancı için yapıyorsa bunu, 2 Giysisini rehin tut.

14 Sabah sabah komşuya verilen gürültülü bir selam 2 Küfür sayılır.

15 Kavgacı kadının dırdırı 2 Yağmurlu günde damlaların dinmeyen sesi gibidir.

16 Böyle bir kadını dizginlemeye kalkmak, 2 Rüzgarı ya da yağı avuçta tutmaya çalışmak gibidir.

17 Demir demiri biler, 2 İnsan da insanı...

18 İncir ağacını budayan meyvesini yer, 2 Efendisine hizmet eden onurlandırılır.

19 Su görüntümüzü nasıl yansıtıyorsa, 2 Yürek de insanın içini yansıtır.

20 Ölüm ve yıkım diyarı insana doymaz, 2 İnsanın gözü de hiç doymaz.

21 Altın ocakta, gümüş potada sınanır, 2 İnsansa aldığı övgüyle sınanır.

22 Ahmağı buğdayla birlikte dibekte tokmakla dövsen bile, 2 Ahmaklığından kurtulmaz.

23 Davarına iyi bak, 2 Sığırlarına dikkat et.

24 Çünkü zenginlik kalıcı değildir 2 Ve taç kuşaktan kuşağa geçmez.

25 Çayır biçilince, yeni çimen çıkınca, 2 Dağlardaki otlar toplanınca,

26 Kuzular seni giydirir, 2 Tekeler tarlanın bedeli olur.

27 Keçilerin sütü yalnız seni değil, 2 Ev halkını, hizmetçilerini de doyurmaya yeter.

1 Don’t boast about tomorrow;

for you don’t know what a day may bring.

2 Let another man praise you,

and not your own mouth;

a stranger, and not your own lips.

3 A stone is heavy,

and sand is a burden;

but a fool’s provocation is heavier than both.

4 Wrath is cruel,

and anger is overwhelming;

but who is able to stand before jealousy?

5 Better is open rebuke

than hidden love.

6 The wounds of a friend are faithful,

although the kisses of an enemy are profuse.

7 A full soul loathes a honeycomb;

but to a hungry soul, every bitter thing is sweet.

8 As a bird that wanders from her nest,

so is a man who wanders from his home.

9 Perfume and incense bring joy to the heart;

so does earnest counsel from a man’s friend.

10 Don’t forsake your friend and your father’s friend.

Don’t go to your brother’s house in the day of your disaster.

A neighbor who is near is better than a distant brother.

11 Be wise, my son,

and bring joy to my heart,

then I can answer my tormentor.

12 A prudent man sees danger and takes refuge;

but the simple pass on, and suffer for it.

13 Take his garment when he puts up collateral for a stranger.

Hold it for a wayward woman!

14 He who blesses his neighbor with a loud voice early in the morning,

it will be taken as a curse by him.

15 A continual dropping on a rainy day

and a contentious wife are alike:

16 restraining her is like restraining the wind,

or like grasping oil in his right hand.

17 Iron sharpens iron;

so a man sharpens his friend’s countenance.

18 Whoever tends the fig tree shall eat its fruit.

He who looks after his master shall be honored.

19 Like water reflects a face,

so a man’s heart reflects the man.

20 Sheol and Abaddon are never satisfied;

and a man’s eyes are never satisfied.

21 The crucible is for silver,

and the furnace for gold;

but man is refined by his praise.

22 Though you grind a fool in a mortar with a pestle along with grain,

yet his foolishness will not be removed from him.

23 Know well the state of your flocks,

and pay attention to your herds,

24 for riches are not forever,

nor does the crown endure to all generations.

25 The hay is removed, and the new growth appears,

the grasses of the hills are gathered in.

26 The lambs are for your clothing,

and the goats are the price of a field.

27 There will be plenty of goats’ milk for your food,

for your family’s food,

and for the nourishment of your servant girls.