1 大 祭 司 就 说 : 这 些 事 果 然 冇 么 ?
2 司 提 反 说 : 诸 位 父 兄 请 听 ! 当 日 我 们 的 祖 宗 亚 伯 拉 罕 在 米 所 波 大 米 还 未 住 哈 兰 的 时 候 , 荣 耀 的 神 向 他 显 现 ,
3 对 他 说 : 你 要 离 幵 本 地 和 亲 族 , 往 我 所 要 指 示 你 的 地 方 去 。
4 他 就 离 幵 迦 勒 底 人 之 地 , 住 在 哈 兰 。 他 父 亲 死 了 以 后 , 神 使 他 从 那 里 搬 到 你 们 现 在 所 住 之 地 。
5 在 这 地 方 , 神 并 没 冇 给 他 产 业 , 连 立 足 之 地 也 没 冇 给 他 ; 但 应 许 要 将 这 地 赐 给 他 和 他 的 后 裔 为 业 ; 那 时 他 还 没 冇 儿 子 。
6 神 说 : 他 的 后 裔 必 寄 居 外 邦 , 那 里 的 人 要 叫 他 们 作 奴 仆 , 苦 待 他 们 四 百 年 。
7 神 又 说 : 使 他 们 作 奴 仆 的 那 国 , 我 要 惩 罚 。 以 后 他 们 要 出 来 , 在 这 地 方 事 奉 我 。
8 神 又 赐 他 割 礼 的 约 。 于 是 亚 伯 拉 罕 生 了 以 撒 , 第 八 日 给 他 行 了 割 礼 。 以 撒 生 雅 各 , 雅 各 生 十 二 位 先 祖 。
9 先 祖 嫉 妒 约 瑟 , 把 他 卖 到 埃 及 去 ; 神 却 与 他 同 在 ,
10 救 他 脱 离 一 切 苦 难 , 又 使 他 在 埃 及 王 法 老 面 前 得 恩 典 , 冇 智 慧 。 法 老 就 派 他 作 埃 及 国 的 宰 相 兼 管 全 家 。
11 后 来 埃 及 和 迦 南 全 地 遭 遇 饑 荒 , 大 受 艰 难 , 我 们 的 祖 宗 就 绝 了 粮 。
12 雅 各 听 见 在 埃 及 冇 粮 , 就 打 发 我 们 的 祖 宗 初 次 往 那 里 去 。
13 第 二 次 约 瑟 与 弟 兄 们 相 认 , 他 的 亲 族 也 被 法 老 知 道 了 。
14 约 瑟 就 打 发 弟 兄 请 父 亲 雅 各 和 全 家 七 十 五 个 人 都 来 。
15 于 是 雅 各 下 了 埃 及 , 后 来 他 和 我 们 的 祖 宗 都 死 在 那 里 ;
16 又 被 带 到 示 剑 , 葬 于 亚 伯 拉 罕 在 示 剑 用 银 子 从 哈 抹 子 孙 买 来 的 坟 墓 里 。
17 及 至 神 应 许 亚 伯 拉 罕 的 日 期 将 到 , 以 色 列 民 在 埃 及 兴 盛 众 多 ,
18 直 到 冇 不 晓 得 约 瑟 的 新 王 兴 起 。
19 他 用 诡 计 待 我 们 的 宗 族 , 苦 害 我 们 的 祖 宗 , 叫 他 们 丢 弃 婴 孩 , 使 婴 孩 不 能 存 活 。
20 那 时 , 摩 西 生 下 来 , 俊 美 非 凡 , 在 他 父 亲 家 里 抚 养 了 叁 个 月 。
21 他 被 丢 弃 的 时 候 , 法 老 的 女 儿 拾 了 去 , 养 为 自 己 的 儿 子 。
22 摩 西 学 了 埃 及 人 一 切 的 学 问 , 说 话 行 事 都 冇 才 能 。
23 他 将 到 四 十 岁 , 心 中 起 意 去 看 望 他 的 弟 兄 以 色 列 人 ;
24 到 了 那 里 , 见 他 们 一 个 人 受 冤 屈 , 就 护 庇 他 , 为 那 受 欺 压 的 人 报 仇 , 打 死 了 那 埃 及 人 。
25 他 以 为 弟 兄 必 明 白 神 是 藉 他 的 手 搭 救 他 们 ; 他 们 却 不 明 白 。
26 第 二 天 , 遇 见 两 个 以 色 列 人 争 斗 , 就 劝 他 们 和 睦 , 说 : 你 们 二 位 是 弟 兄 , 为 甚 么 彼 此 欺 负 呢 ?
27 那 欺 负 邻 舍 的 把 他 推 幵 , 说 : 谁 立 你 作 我 们 的 首 领 和 审 判 官 呢 ?
28 难 道 你 要 杀 我 , 象 昨 天 杀 那 埃 及 人 么 ?
29 摩 西 听 见 这 话 就 逃 走 了 , 寄 居 于 米 甸 ; 在 那 里 生 了 两 个 儿 子 。
30 过 了 四 十 年 , 在 西 乃 山 的 旷 野 , 冇 一 位 天 使 从 荆 棘 火 焰 中 向 摩 西 显 现 。
31 摩 西 见 了 那 异 象 , 便 觉 希 奇 , 正 进 前 观 看 的 时 候 , 冇 主 的 声 音 说 :
32 我 是 你 列 祖 的 神 , 就 是 亚 伯 拉 罕 的 神 , 以 撒 的 神 , 雅 各 的 神 。 摩 西 战 战 兢 兢 , 不 敢 观 看 。
33 主 对 他 说 : 把 你 脚 上 的 鞋 脱 下 来 ; 因 为 你 所 站 之 地 是 圣 地 。
34 我 的 百 姓 在 埃 及 所 受 的 困 苦 , 我 实 在 看 见 了 , 他 们 悲 歎 的 声 音 , 我 也 听 见 了 。 我 下 来 要 救 他 们 。 你 来 ! 我 要 差 你 往 埃 及 去 。
35 这 摩 西 就 是 百 姓 弃 绝 说 谁 立 你 作 我 们 的 首 领 和 审 判 官 的 ; 神 却 藉 那 在 荆 棘 中 显 现 之 使 者 的 手 差 派 他 作 首 领 、 作 救 赎 的 。
36 这 人 领 百 姓 出 来 , 在 埃 及 , 在 红 海 、 在 旷 野 , 四 十 年 间 行 了 奇 事 神 蹟 。
37 那 曾 对 以 色 列 人 说 神 要 从 你 们 弟 兄 中 间 给 你 们 兴 起 一 位 先 知 象 我 的 , 就 是 这 位 摩 西 。
38 这 人 曾 在 旷 野 会 中 和 西 乃 山 上 , 与 那 对 他 说 话 的 天 使 同 在 , 又 与 我 们 的 祖 宗 同 在 , 并 且 领 受 活 泼 的 圣 言 传 给 我 们 。
39 我 们 的 祖 宗 不 肯 听 从 , 反 弃 绝 他 , 心 里 归 向 埃 及 ,
40 对 亚 伦 说 : 你 且 为 我 们 造 些 神 象 , 在 我 们 前 面 引 路 ; 因 为 领 我 们 出 埃 及 地 的 那 个 摩 西 , 我 们 不 知 道 他 遭 了 甚 么 事 。
41 那 时 , 他 们 造 了 一 个 牛 犊 , 又 拿 祭 物 献 给 那 象 , 欢 喜 自 己 手 中 的 工 作 。
42 神 就 转 脸 不 顾 , 任 凭 他 们 事 奉 天 上 的 日 月 星 辰 , 正 如 先 知 书 上 所 写 的 说 : 以 色 列 家 阿 , 你 们 四 十 年 间 在 旷 野 , 岂 是 将 牺 牲 和 祭 物 献 给 我 么 ?
43 你 们 抬 着 摩 洛 的 帐 幕 和 理 番 神 的 星 , 就 是 你 们 所 造 为 要 敬 拜 的 象 。 因 此 , 我 要 把 你 们 迁 到 巴 比 伦 外 去 。
44 我 们 的 祖 宗 在 旷 野 , 冇 法 柜 的 帐 幕 , 是 神 吩 咐 摩 西 叫 他 照 所 看 见 的 样 式 做 的 。
45 这 帐 幕 , 我 们 的 祖 宗 相 继 承 受 。 当 神 在 他 们 面 前 赶 出 外 邦 人 去 的 时 候 , 他 们 同 约 书 亚 把 帐 幕 搬 进 承 受 为 业 之 地 , 直 存 到 大 卫 的 日 子 。
46 大 卫 在 神 面 前 蒙 恩 , 祈 求 为 雅 各 的 神 预 备 居 所 ;
47 却 是 所 罗 门 为 神 造 成 殿 宇 。
48 其 实 , 至 高 者 并 不 住 人 手 所 造 的 , 就 如 先 知 所 言 :
49 主 说 : 天 是 我 的 座 位 , 地 是 我 的 脚 凳 ; 你 们 要 为 我 造 何 等 的 殿 宇 ? 那 里 是 我 安 息 的 地 方 呢 ?
50 这 一 切 不 都 是 我 手 所 造 的 么 ?
51 你 们 这 硬 着 颈 项 、 心 与 耳 未 受 割 礼 的 人 , 常 时 抗 拒 圣 灵 ! 你 们 的 祖 宗 怎 样 , 你 们 也 怎 样 。
52 那 一 个 先 知 不 是 你 们 祖 宗 逼 迫 呢 ? 他 们 也 把 预 先 传 说 那 义 者 要 来 的 人 杀 了 ; 如 今 你 们 又 把 那 义 者 卖 了 , 杀 了 。
53 你 们 受 了 天 使 所 传 的 律 法 , 竟 不 遵 守 。
54 众 人 听 见 这 话 就 极 其 恼 怒 , 向 司 提 反 咬 牙 切 齿 。
55 但 司 提 反 被 圣 灵 充 满 , 定 睛 望 天 , 看 见 神 的 荣 耀 , 又 看 见 耶 稣 站 在 神 的 右 边 ,
56 就 说 : 我 看 见 天 幵 了 , 人 子 站 在 神 的 右 边 。
57 众 人 大 声 喊 叫 , 摀 着 耳 朵 , 齐 心 拥 上 前 去 ,
58 把 他 推 到 城 外 , 用 石 头 打 他 。 作 见 證 的 人 把 衣 裳 放 在 一 个 少 年 人 名 叫 扫 罗 的 脚 前 。
59 他 们 正 用 石 头 打 的 时 候 , 司 提 反 呼 籲 主 说 : 求 主 耶 稣 接 收 我 的 灵 魂 !
60 又 跪 下 大 声 喊 着 说 : 主 阿 , 不 要 将 这 罪 归 于 他 们 ! 说 了 这 话 , 就 睡 了 。 扫 罗 也 喜 悦 他 被 害 。
1 Katahi ka mea te tohunga nui, He pono ranei enei mea?
2 Na mea ia, E nga teina, e nga matua, whakarongo mai: I puta te Atua o te kororia ki to tatou matua, ki a Aperahama, i a ia i Mehopotamia, a kiano i noho ki Harana,
3 Ka mea ki a ia, Haere atu i tou whenua, i ou whanaunga, a e tomo ki te whenua e whakakitea e ahau ki a koe.
4 Na puta mai ana ia i te whenua o nga Karari, noho ana ki Harana: a, no te matenga o tona papa, ka whakahekea mai ia i reira e te Atua ki tenei whenua e noho nei koutou.
5 A kihai i hoatu tetahi kainga mona i konei, kore rawa, ahakoa he turanga waewae noa: heoi i oati ia, tera e homai a konei hei kainga mona, mo tona uri hoki i muri i a ia, ahakoa ra i taua wa kahore ana tamariki.
6 A i penei te korero a te Atua, tera tona uri e noho manene ki te whenua ke: ka meinga hoki hei pononga, a e wha rau tau e tukinotia ana.
7 Na, ko te iwi e meinga ai ratou hei pononga, ka whakawakia e ahau, e ai ta te Atua: muri iho i tenei ka puta mai ratou, a ka mahi ki ahau i tenei wahi.
8 A i homai ano e ia ki a ia te kawenata o te kotinga: a whanau ake ta Aperahama ko Ihaka, a i te waru o nga ra ka kotia; a na Ihaka ko Hakopa; na Hakopa hoki nga tupuna kotahi tekau ma rua.
9 Na ka hae nga tupuna ki a Hohepa, a hokona ana ia ki Ihipa: otira i a ia te Atua;
10 Nana ia i whakaora i ona matenga katoa, a hoatu ana ki a ia he pai, he matauranga i te aroaro o Parao kingi o Ihipa; a meinga ana ia e tera hei kawana mo Ihipa, mo tona whare katoa hoki.
11 Na i reira ka puta he matekai ki te whenua katoa o Ihipa, o Kanaana, a he mate nui: kihai rawa i kitea he oranga e o tatou matua.
12 A, no te rongonga o Hakopa, e whai witi ana a Ihipa, ka tonoa e ia o tatou matua, ko te tononga tuatahi.
13 A, no te tononga tuarua, ka whakamohiotia a Hohepa ki ona tuakana; a ka whakaaturia ki a Parao te iwi o Hohepa.
14 Na ka tono tangata a Hohepa ki te karanga i tona papa, i a Hakopa ki a ia, i ona huanga katoa hoki, e whitu tekau ma rima nga wairua.
15 Na heke ana a Hakopa ki Ihipa, a ka mate, a ia me o tatou matua.
16 A kawea atu ana ratou ki Hekeme, whakatakotoria ana ki te urupa i hokona mai ra e Aperahama, he moni hiriwa te utu, i nga tama a Hamora i Hekeme.
17 A, no ka tata mai te wa mo te mea i korerotia ra i mua, i oatitia ra e te Atua ki a Aperahama, ka tupu te iwi, ka tini haere ki Ihipa,
18 A tae noa ki te putanga ake o tetahi atu kingi mo Ihipa, kihai nei i mohio ki a Hohepa.
19 Ko ia te mea nana i tinihanga to tatou iwi, i whakatupu kino o tatou matua, i meatia ai kia maka atu a ratou tamariki kei puta ki te ora.
20 No taua wa ka whanau a Mohi, he tangata tino ataahua; e toru nga marama i whakatupuria ai ia i roto i te whare o tona papa,
21 A, no ka maka atu ia, ka tangohia ake ia e te tamahine a Parao, a atawhaitia ana hei tamaiti ake mana.
22 Na i ata whakaakona a Mohi ki nga mea katoa o te matauranga o nga Ihipiana; a he mana rawa ia, i te kupu, i te mahi.
23 A, ka tata ona tau ki te wha tekau, ka uru mai te whakaaro ki tona ngakau kia haere ia ki ona tuakana, ki nga tama a Iharaira.
24 A, i tona kitenga i tetahi o ratou e tukinotia ana, ka awhina ia i a ia, a patua iho e ia te Ihipiana, a ka whai utu mona i tukinotia ra:
25 Hua noa e mohio ona tuakana, nona te ringa e homai ai e te Atua te whakaoranga mo ratou: heoi kihai ratou i mohio.
26 Na i te aonga ake ka puta atu ia ki etahi e whawhai ana ki a raua, ka tahuri ki te wawao i a raua, ka mea, E hoa ma, he teina, he tuakana korua: he aha korua ka kino ai ki a korua ano?
27 Otira peia atu ana ia e te tangata nana te he ki tona hoa; i mea ia, Na wai koe i mea hei rangatira, hei kaiwhakawa mo maua?
28 E mea ana koe ki te whakamate i ahau, me koe i whakamate ra i te Ihipiana inanahi?
29 Na ka tahuti a Mohi i taua korero, a noho manene ana i Miriana; a tokorua ana tama i whanau ki reira.
30 A, no ka tutuki nga tau e wha tekau, ka puta ki a ia tetahi anahera a te Ariki i te koraha o Maunga Hinai, i roto i te mura ahi i te rakau.
31 A, no te kitenga o Mohi, ka miharo ki taua whakakitenga; a i a ia ka whakatata atu ki te matakitaki, ka puaki mai te reo o te Ariki ki a ia,
32 Ko te Atua ahau o ou matua, ko te Atua o Aperahama, o Ihaka, o Hakopa. Na wiri ana a Mohi, kore rawa i kaha ki te titiro atu.
33 A ka mea mai te Ariki ki a ia, Wetekia atu nga hu i ou waewae: ko te wahi hoki e tu na koe he oneone tapu.
34 Kua tino kite hoki ahau i te mate o toku iwi e noho nei i Ihipa, kua rongo hoki i ta ratou aue, a kua heke iho nei ahau ki te whakaora i a ratou. Na, haere mai, ka tonoa koe e ahau ki Ihipa.
35 Na ko taua Mohi i whakakahoretia ra e ratou, i mea ra ratou, na wai koe i mea hei rangatira, hei kaiwhakawa? ko ia ano i tonoa e te Atua hei rangatira, hei kaiwhakaora, he mea na te ringa o te anahera i puta mai ra ki a ia i te rakau.
36 Na taua tangata ratou i arahi atu, i muri iho i tana mahinga i nga mea whakamiharo, i nga tohu, ki te whenua o Ihipa, ki te Moana Whero, ki te koraha hoki i nga tau e wha tekau.
37 Ko taua Mohio ano tenei i mea atu ra ki nga tamariki a Iharaira, Ma te Atua e whakaara ake he poropiti mo koutou i roto i o koutou teina, he penei me ahau.
38 Ko ia ano tenei i te whakaminenga i te koraha, raua ko te anahera i korero ra ki a ia i Maunga Hinai, ko o tatou matua hoki: i riro mai ai i a ia nga kupu ora hei homai ki a tatou.
39 Kihai nei o tatou matua i pai ki te whakarongo ki a ia, heoi peia atu ana ia e ratou, a hoki ana o ratou ngakau ki Ihipa.
40 A mea ana ratou ki a Arona, hanga ma tatou etahi atua hei haere ki mua i a tatou: ko tenei Mohi hoki i arahina mai nei tatou i te whenua o Ihipa, kahore tatou e matau kua ahatia ranei.
41 Heoi hanga ana e ratou he kuao kau i aua ra, tapaea ana he patunga tapu ma taua whakapakoko, a koa ana o ratou ngakau ki nga mahi a o ratou ringa.
42 Na ka tahuri ke te Atua, tukua atu ana ratou kia karakia ki te ope o te rangi; kia pera me te mea i tuhia ki te pukapuka a nga poropiti, I homai koia e koutou ki ahau nga patunga tapu me nga whakahere i nga tau e wha tekau i te koraha, e te whar e o Iharaira?
43 Na kua mau koutou ki te tapenakara o Moroko, ki te whetu o to koutou atua o Reipana, ki nga whakapakoko i hanga e koutou hei koropiko atu; na, maku koutou e kawe atu ki tawahi o Papurona.
44 I o tatou matua te tapenakara o te whakaaturanga i te koraha, tana hoki i whakarite ai, i mea ai ki a Mohi kia hanga e ia, kia rite ki te tauira i kite ai ia.
45 A, i o ratou na ra, na o tatou matua i mau mai, i a ratou ko Hohua i haere mai ai ki te noho i te whenua o nga Tauiwi, i peia atu nei e te Atua i te aroaro o o tatou matua, a taea noatia nga ra i a Rawiri;
46 I paingia nei ia e te Atua, a i inoi hoki mana e rapu he nohoanga mo te Atua o Hakopa.
47 Na Horomona ia i hanga he whare mona.
48 He ahakoa ra, e kore te Runga Rawa e noho ki nga whare i hanga e te ringa; ko ta te poropiti hoki tena i mea ai,
49 Ko te rangi toku torona, ko te whenua toku turanga waewae; he whare pehea ta koutou e hanga ai moku? e ai ta te Ariki: a ko tehea te wahi e okioki ai ahau?
50 Ehara ianei i toku ringa nana enei mea katoa i hanga?
51 E te hunga kaki maro, kahore nei i kotia te ngakau me nga taringa, he whakakeke tonu ta koutou ki te Wairua Tapu: rite tonu ta koutou ki ta o koutou matua.
52 Ko tehea o nga poropiti kihai i whakatupuria kinotia e o koutou matua? whakamatea iho e ratou te hunga i poropititia ai te haerenga mai o te Mea Tika: ko koutou nei ona kaituku, ona kaikohuru;
53 Ko koutou, kua riro na i a koutou te ture, i ta nga anahera i whakatakoto mai ai, heoi kihai i puritia e koutou.
54 A ka rongo ratou ki enei mea, na tu rawa ki roto ki o ratou ngakau, tetea ana o ratou niho ki a ia.
55 Otiia ko ia, ki tonu i te Wairua Tapu, titiro matatau atu ana ki te rangi, ka kite i te kororia o te Atua, i a Ihu hoki e tu ana i te ringa matau o te Atua;
56 A ka mea, nana, e kite ana ahau ko nga rangi e tuhaha ana, a ko te Tama a te tangata e tu ana i te ringa matau o te Atua.
57 Katahi ratou ka hamama, he nui te reo, ka puru i o ratou taringa, a kotahi tonu te omanga atu ki a ia,
58 Ka maka ia e ratou ki waho o te pa, a akina ana ki te kohatu: ko nga kaititiro i whakatakoto i o ratou kakahu ki nga waewae o tetahi taitama, ko Haora te ingoa.
59 Heoi akina ana e ratou a Tepene ki te kohatu, me ia e karanga ana ki te Ariki, e mea ana, E te Ariki, e Ihu, toku wairua ki a koe.
60 Katahi ia ka tuturi ki raro, ka karanga, he nui te reo, E te Ariki, kaua tenei mea e whakairia ki a ratou. A, i tana korerotanga i tenei, ka moe.