1 大祭司说： "真有这些事吗？"
2 司提反说： "各位父老兄弟请听！ 我们的祖宗亚伯拉罕， 在美索不达米亚， 还没有住在哈兰的时候， 荣耀的 神向他显现，
3 对他说： ‘你要离开本地本族， 到我指示你的地方去。’
4 他就离开迦勒底人的地方， 住在哈兰。他父亲死后， 神又叫他从那里迁到你们现在所住的地方。
5 在这里 神并没有赐他产业， 连立足之地也没有。但 神应许把这地赐给他和他的后裔为业， 虽然那时他还没有儿子。
6 神就这样说： ‘你的后裔必在外地寄居， 人要奴役、虐待他们四百年。’
7 神又说： ‘奴役他们的那个国家， 我要亲自惩罚。以后， 他们要出来， 在这地方事奉我。’
8 神也赐他割礼为约。这样， 亚伯拉罕生了以撒， 第八天就给他行了割礼。后来， 以撒生雅各， 雅各生了十二位祖先。
9 "祖先妒忌约瑟， 把他卖到埃及去， 然而 神与他同在，
10 救他脱离一切苦难， 使他在埃及王法老面前， 有智慧、得恩宠。法老立他为首相， 管理埃及和法老的全家。
11 后来埃及和迦南全地遭遇饥荒、大灾难， 我们的祖先找不到粮食。
12 雅各听见埃及有谷粮， 就派我们的祖先去， 这是第一次。
13 第二次的时候， 约瑟就向哥哥们表露自己的身世， 法老才知道约瑟的家世。
14 约瑟就派人去把他父亲雅各和全家七十五人都接来。
15 于是雅各下了埃及。后来他和我们祖先都死了，
16 运到示剑， 埋葬在亚伯拉罕用银子向哈抹子孙买来的坟地里。
17 " 神给亚伯拉罕的应许快要实现的时候， 以色列人在埃及人口繁盛增多；
18 但是， 到了另一位不认识约瑟的君王兴起统治埃及的时候，
19 他就谋害我们的同胞， 虐待我们的祖先， 逼他们拋弃自己的婴孩， 不容婴孩存活。
20 就在那时候， 摩西出生了， 他非常俊美， 在父亲的家中抚养了三个月。
21 他被拋弃的时候， 法老的女儿把他拾起来， 当作儿子抚养。
22 摩西学尽了埃及人的一切学问， 说话行事都有能力。
23 "到了四十岁， 他心中起了一个念头， 要去看望自己的同胞以色列人。
24 当他看见有一个人受欺负， 就去护卫， 为那受屈的抱不平， 打死了那个埃及人。
25 他以为同胞们都必知道 神要借着他的手拯救他们， 事实上他们却不知道。
26 第二天， 有人在打架， 摩西就出面调解， 说： ‘你们是弟兄， 为什么彼此欺负呢？’
27 那欺负人的把他推开， 说： ‘谁立了你作我们的领袖和审判官呢？
28 难道你想杀我， 像昨天杀那个埃及人一样吗？’
29 摩西因为这句话， 就逃到米甸地寄居， 在那里生了两个儿子。
30 "过了四十年， 在西奈山的旷野， 有一位使者， 在荆棘中的火焰里， 向摩西显现。
31 他见了这个异象， 十分惊奇； 他正上前察看的时候， 就有主的声音说：
32 ‘我是你祖宗的 神， 就是亚伯拉罕、以撒、雅各的 神。’摩西战战兢兢， 不敢观看。
33 主对他说： ‘把你脚上的鞋脱掉， 因为你所站的地方是圣地。
34 我的子民在埃及所受的痛苦， 我实在看见了； 他们的叹息我也听见了， 我下来是要救他们。你来， 我要派你到埃及去。’
35 他们拒绝了这位摩西， 说： ‘谁立了你作领袖和审判官呢？’但 神借着在荆棘中向他显现的使者的手， 派他作领袖和救赎者。
36 这人领他们出来， 并且在埃及地、红海和旷野， 行奇事神迹四十年。
37 以前那位对以色列人说‘ 神要从你们弟兄中间， 给你们兴起一位先知像我’的， 就是这摩西。
38 那曾经在旷野的大会中， 和那在西奈山上对他说话的使者同在， 也与我们的祖先同在的， 就是他。他领受了活的圣言， 传给我们。
39 我们的祖先不肯听从他， 反而把他推开， 他们的心已经转向了埃及，
40 就对亚伦说： ‘给我们做一些神像， 可以走在我们前头。因为把我们从埃及地领出来的那个摩西， 我们不知道他遭遇了什么事。’
41 在那些日子里， 他们做了一个牛犊， 把祭物献给那偶像， 并且因自己手所做的而欢乐。
42 于是 神转身离开， 任凭他们事奉天象， 正如先知书所说： ‘以色列家啊， 你们在旷野四十年， 岂是将祭牲和祭物献给我呢？
43 你们抬着摩洛的帐幕， 和理番神的星， 就是你们做来敬拜的像。所以我要把你们放逐到巴比伦那一边去。’
44 "我们的祖先在旷野有作证的帐幕， 就是跟摩西谈话的那位指示他， 依照他看见的样式做的。
45 我们的祖先相继承受了这帐幕， 神把外族人从他们面前赶走以后， 他们就同约书亚把帐幕带进所得为业的地方， 直到大卫的日子。
46 大卫在 神面前蒙了恩， 就求为雅各的 神找个居所，
47 而由所罗门为他建造殿宇。
48 其实至高者并不住人手所造的， 正如先知说：
49 ‘主说： 天是我的宝座， 地是我的脚凳， 你们要为我建造怎样的殿呢？哪里是我安息的地方呢？
50 这一切不都是我手所造的吗？’
51 "你们颈项刚硬、心和耳都未受割礼的人哪！ 你们时常抗拒圣灵， 你们的祖先怎样， 你们也怎样。
52 有哪一个先知， 你们的祖先不迫害呢？你们杀了那些预先宣告那义者要来的人， 现在又把那义者出卖了， 杀害了。
53 你们领受了由天使传达的律法， 却不遵守。"
54 众人听了这些话， 心中非常恼怒， 就向着司提反咬牙切齿。
55 但司提反被圣灵充满， 定睛望着天， 看见 神的荣耀， 并且看见耶稣站在 神的右边，
56 就说： "看哪！ 我看见天开了， 人子站在 神的右边。"
57 众人大声喊叫， 掩着耳朵， 一齐向他冲过去，
58 把他推出城外， 用石头打他。那些证人把自己的衣服， 放在一个名叫扫罗的青年人脚前。
59 他们用石头打司提反的时候， 他呼求说： "主耶稣啊， 求你接收我的灵魂！ "
60 然后跪下来大声喊着说： "主啊， 不要把这罪归给他们！ "说了这话， 就睡了。
1 Thầy các thượng phẩm bèn hỏi Ê-tiên rằng: Có phải thật như vậy chăng?
2 Ê-tiên trả lời rằng: Hỡi các anh, các cha, xin nghe lời tôi! Đức Chúa Trời vinh hiển đã hiện ra cùng tổ chúng ta là Ap-ra-ham, khi người còn ở tại Mê-sô-bô-ta-mi, chưa đến ở tại Cha-ran,
3 mà phán rằng: Hãy ra khỏi quê hương và bà con ngươi, mà đi đến xứ ta sẽ chỉ cho.
4 Bấy giờ người ra khỏi xứ Canh-đê, rồi đến thành Cha-ran. Từ đó, lúc cha người qua đời rồi, Đức Chúa Trời khiến người từ nơi đó qua xứ các ông hiện đương ở;
5 Ngài chẳng ban cho người sản nghiệp gì trong xứ nầy, dầu một thẻo đất lọt bàn chơn cũng không, nhưng Ngài hứa ban xứ nầy làm kỉ vật cho người và dòng dõi người nữa, dẫu bấy giờ người chưa có con cái mặc lòng.
6 Đức Chúa Trời phán như vầy: Dòng dõi ngươi sẽ ở ngụ nơi đất khách, người ta sẽ bắt chúng nó làm tôi và hà hiếp trong bốn trăm năm.
7 Đức Chúa Trời lại phán rằng: Nhưng ta sẽ đoán xét dân đã bắt chúng nó làm tôi, kế đó, chúng nó sẽ ra khỏi, và thờ phượng ta trong nơi nầy.
8 Đoạn, Đức Chúa Trời ban cho người sự giao ước về phép cắt bì. Ay vậy, khi Ap-ra-ham đã sanh một con trai là Y-sác, thì làm phép cắt bì cho, trong ngày thứ tám; Y-sác làm phép cắt bì cho Gia-cốp, và Gia-cốp làm phép ấy cho mười hai tổ phụ.
9 Mười hai tổ phụ ghen ghét Giô-sép, nên bán qua xứ Ê-díp-tô; nhưng Đức Chúa Trời ở cùng người.
10 Ngài giải cứu người khỏi cảnh khó khăn, và cho đầy ơn và trí trước mặt Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô, vua ấy lập người làm tể tướng cai quản xứ Ê-díp-tô và cả nhà vua nữa.
11 Bấy giờ, xảy có cơn đói kém trong cả xứ Ê-díp-tô và xứ Ca-na-an; sự túng ngặt lớn lắm, tổ phụ chúng ta chẳng tìm được đồ ăn.
12 Gia-cốp nghe bên Ê-díp-tô có lúa mì, thì sai tổ phụ ta qua đó lần thứ nhứt.
13 Đến lần thứ hai, anh em Giô-sép nhận biết người, và Pha-ra-ôn mới biết dòng họ người.
14 Giô-sép bèn sai rước Gia-cốp là cha mình và cả nhà, cộng là bảy mươi lăm người.
15 Vậy, Gia-cốp xuống xứ Ê-díp-tô, rồi chết tại đó, và tổ phụ chúng ta cũng vậy;
16 sau được đem về Si-chem, chôn nơi mộ mà Ap-ra-ham đã lấy bạc mua của con cháu Hê-mô quê ở Si-chem.
17 Nhưng, gần đến kỳ phải ứng nghiệm lời hứa Đức Chúa Trời đã thề với Ap-ra-ham, đến cư sanh sản và thêm nhiều lên trong xứ Ê-díp-tô,
18 cho đến khi trong xứ đó có một vua khác dấy lên, chẳng nhìn biết Giô-sép.
19 Vua nầy dùng mưu hại dòng giống và hà hiếp tổ phụ chúng ta, ép phải bỏ con mới sanh, hầu cho sống chẳng được.
20 Trong lúc đó, Môi-se sanh ra; người xinh tốt khác thường, được nuôi trong ba tháng tại nhà cha mình.
21 Khi người bị bỏ, thì con gái Pha-ra-ôn vớt lấy, nuôi làm con mình.
22 Môi-se được học cả sự khôn ngoan của người Ê-díp-tô; lời nói và việc làm đều có tài năng.
23 Nhưng lúc người được đầy bốn mươi tuổi rồi, trong lòng nhớ đến, muốn đi thăm anh em mình là con cái Y-sơ-ra-ên.
24 Môi-se thấy có người hà hiếp một người trong đám họ, nên binh vực kẻ bị hà hiếp và đánh người Ê-díp-tô để báo thù cho.
25 Người ngờ anh em mình chắc hiểu rằng Đức Chúa Trời dùng tay mình giải cứu họ; nhưng họ chẳng hiểu.
26 Đến ngày sau, chúng đang đánh lộn với nhau, thì người đến gần mà giải hòa, rằng: Hỡi các ngươi, đã là anh em, sao lại làm hại nhau vậy?
27 Kẻ đang ức hiếp người lân cận mình xô Môi se ra, mà rằng: Ai đã lập ngươi lên làm quan cai trị và quan xử đoán chúng ta?
28 Há ngươi muốn giết ta như hôm qua đã giết người Ê-díp-tô sao?
29 Môi-se vừa nghe lời đó thì trốn đi ở trong xứ Ma-đi-an, nơi đó người sanh được hai con trai.
30 Cách bốn mươi năm, một thiên sứ hiện ra cùng người, tại đồng vắng núi Si-na -i, trong ngọn lửa nơi bụi gai đương cháy.
31 Môi-se thấy vậy, lấy làm lạ về sự hiện ra đó, đang áp lại để xem cho gần hơn, thì nghe tiếng Chúa phán rằng:
32 Ta là Đức Chúa Trời của tổ phụ ngươi, Đức Chúa Trời của Ap-ra-ham, của Y-sác và của Gia-cốp. Môi-se run sợ, chẳng dám nhìn xem.
33 Chúa bèn phán rằng: Hãy cổi giày ở chơn ngươi ra; vì chỗ mà ngươi đứng đó là một nơi đất thánh.
34 Ta đã đoái xem và thấy cảnh khó khăn của dân ta trong xứ Ê-díp-tô, ta đã nghe tiếng than thở của chúng nó, và xuống đặng giải cứu. Bây giờ hãy đến, đặng ta sai ngươi qua xứ Ê-díp-tô.
35 Môi-se nầy là người họ đã bỏ ra, và rằng: Ai đã lập ngươi lên làm quan cai trị và quan đoán xét chúng ta? Ay là người mà Đức Chúa Trời đã sai làm quan cai trị và đấng giải cứu cậy tay một thiên sứ đã hiện ra với người trong bụi gai.
36 Ay là người đã đem họ ra khỏi, làm những dấu kỳ phép lạ trong xứ Ê-díp-tô, trên Biển-đỏ, và nơi đồng vắng trong bốn mươi năm.
37 Ay là Môi-se nầy đã nói cùng con cái Y-sơ-ra-ên rằng: Đức Chúa Trời sẽ dấy lên trong hàng anh em các ngươi một đấng tiên tri giống như ta.
38 Ay là người, trong dân hội tại nơi đồng vắng, đã ở với thiên sứ, là đấng phán cùng người trên núi Si-na -i, và với tổ phụ chúng ta, người lại nhận lấy những lời sự ống đặng trao lại cho các ngươi.
39 Ay là người là tổ phụ chúng ta không chịu vâng lời, đã bỏ người đặng nghiêng lòng về xứ Ê-díp-tô,
40 và nói với A-rôn rằng: Hãy làm các thần đi trước chúng ta; vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng ta ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chẳng biết có điều chi xảy đến cho người rồi.
41 Trong những ngày đó, họ đúc một tượng bò con, dâng tế lễ cho tượng và vui mừng về việc tay mình làm nên.
42 Đức Chúa Trời bèn lìa bỏ họ, phú họ thờ lạy cơ binh trên trời, như có chép trong sách các đấng tiên tri rằng: Hỡi nhà Y-sơ-ra-ên, vậy có phải các ngươi từng dâng con sinh và của lễ cho ta, Trong bốn mươi năm ở nơi đồng vắng,
43 Khi các ngươi khiêng nhà trại của Mo-lóc Và ngôi sao của thần Pom-phan, Tức là những hình tượng mà các ngươi làm ra để thờ lạy chăng? Ta cũng sẽ đày các ngươi qua bên kia Ba-by-lôn.
44 Đền tạm chứng cớ vốn ở giữa tổ phụ chúng ta trong đồng vắng, như Chúa đã truyền lịnh cho Môi-se phải là y theo kiểu mẫu người đã thấy.
45 Tổ phụ chúng ta đã nhận lấy đền tạm ấy, rồi đồng đi với Giô-suê đem vào xứ họ đã chiếm lấy của các dân mà Đức Chúa Trời đã đuổi khỏi trước mặt họ; đền tạm cứ ở đó cho đến đời vua Đa-vít,
46 là người được ơn trước mặt Đức Chúa Trời, và xin ban một chỗ ở cho Đức Chúa Trời của Gia-cốp.
47 Kế đó, vua Sa-lô-môn cất cho Chúa một cái nhà.
48 Nhưng Đấng Rất Cao chẳng ở trong nhà bởi tay người ta làm ra, như đấng tiên tri đã nói:
49 Chúa phán: Trời là ngai ta, Đất là bệ chơn ta. Nào có nhà nào các ngươi cất cho ta, Có nơi nào cho ta yên nghỉ chăng?
50 Há chẳng phải tay ta đã dựng nên mọi vật nầy chăng?
51 Hỡi những người cứng cổ, lòng và tai chẳng cắt bì kia! Các ngươi cứ nghịch với Đức Thánh Linh hoài; tổ-phụ các ngươi thế nào, thì các ngươi cũng thế ấy!
52 Há có đấng tiên tri nào mà tổ phụ các ngươi chẳng bắt bớ ư? Họ cũng đã giết những người nói tiên tri về sự đến của Đấng Công bình; và hiện bây giờ chính các ngươi lại đã nộp và giết Đấng đó;
53 các ngươi đã nhận luật pháp truyền bởi các thiên sứ, nhưng không giữ lấy!
54 Chúng nghe những lời đó, thì giận trong lòng, và nghiến răng với Ê-tiên.
55 Nhưng người, được đầy dẫy Đức Thánh Linh, mắt ngó chăm lên trời, thấy sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Jêsus đứng bên hữu Đức Chúa Trời;
56 thì người nói rằng: Kìa, ta thấy các từng trời mở ra, và Con người đứng bên hữu Đức Chúa Trời.
57 Bấy giờ, chúng kêu lớn tiếng lên, bịt lỗ tai lại, cùng nhau chạy a lại,
58 kéo người ra ngoài thành, rồi ném đá người. Các kẻ làm chứng lấy áo xống mình để nơi chơn một người trẻ tuổi kia tên là Sau-lơ.
59 Chúng đang ném đá, thì Ê-tiên cầu nguyện rằng: Lạy Đức Chúa Jêsus, xin tiếp lấy linh hồn tôi.
60 Đoạn, người quì xuống, kêu lớn tiếng rằng: Lạy Chúa, xin đừng đổ tội nầy cho họ! Người vừa nói lời đó rồi thì ngủ.