1 伯沙撒王为他的一千大臣大摆筵席, 他和他们一同喝酒。
2 伯沙撒喝酒欢畅的时候, 下令把他先祖尼布甲尼撒从耶路撒冷圣殿里掠取的金银器皿拿来, 好让他和他的大臣、妻妾、妃嫔用这些器皿来喝酒。
3 于是人把从耶路撒冷圣殿里, 就是 神的殿里, 掠来的金银器皿拿来; 王和他的大臣、妻妾、妃嫔就用这些器皿来喝酒。
4 他们喝酒, 赞美那些用金、银、铜、铁、木、石所做的神。
5 当时, 忽然有人手的指头出现, 在王宫里灯台对面的粉墙上写字; 王看见了那只正在写字的手掌,
6 就脸色大变, 心意惊惶, 两脚无力, 双膝彼此相碰。
7 王大声呼叫, 吩咐人把那些用法术的和迦勒底人, 以及占星家都领进来; 王对巴比伦的智慧人说: "谁能读这文字, 又能向我解释它的意思, 他必身穿紫袍, 颈戴金链, 在国中掌权, 位列第三。"
8 于是王所有的智慧人都进来, 却不能读那文字, 也不能把意思向王说明。
9 伯沙撒王就非常惊惶, 脸色大变; 他的大臣也都不知所措。
10 太后因王和他的大臣所说的话, 就进入宴会的大厅, 对王说: "愿王万岁! 你的心意不要惊惶, 也不要脸色大变。
11 在你国中有一个人, 他里面有圣神的灵; 你先祖在世的日子, 发现这人有灼见, 有聪明, 有智慧, 好像神的智慧一样。你先祖尼布甲尼撒王, 就是王的先祖, 曾立他为术士、用法术的, 以及迦勒底人和占星家的领袖。
12 这都因为在这但以理里面有美好的灵性, 有知识, 有聪明, 能解梦, 释谜语, 能解答难题; 这人尼布甲尼撒王曾给他起名叫伯提沙撒。现在可以把但以理召来, 他必能解释墙上文字的意思。"
13 于是但以理被带到王面前, 王问但以理说: "你就是我先王从犹大掳来的犹大人但以理吗?
14 我听说你里面有神的灵, 有灼见, 有聪明, 有高超的智慧。
15 现在智慧人和用法术的都被带到我面前了, 我要他们读这文字, 把文字的意思向我说明, 可是他们都不能解释这文字的意思。
16 我听说你能解释异梦, 也能解答难题。现在你若能读这文字, 把它的意思向我说明, 就必身穿紫袍, 颈戴金链, 在国中掌权, 位列第三。"
17 但以理在王面前回答说: "你的礼物可以归你自己, 你的赏赐可以归给别人; 我却要为王读这文字, 也要把意思向王说明。
18 王啊! 至高的 神曾把国位、权势、光荣和威严赐给你先祖尼布甲尼撒。
19 因 神所赐给他的权势, 各国、各族和说各种语言的人, 都在他面前战兢恐惧; 他要杀谁, 就杀谁; 要谁活着, 谁就可以活着; 要提升谁, 就提升谁; 要贬低谁, 就贬低谁。
20 但他心高气傲、妄自尊大的时候, 就从国位上被赶下来, 他的尊荣也被夺去。
21 他被赶逐, 离开人群, 他的心变如兽心, 他和野驴同住, 像牛一样吃草, 身体被天露滴湿; 等到他承认至高的 神在世人的国中掌权, 他喜欢谁, 就立谁执掌国权。
22 伯沙撒啊! 你是他的子孙, 你虽然知道这一切, 你的心仍不谦卑,
23 竟高抬自己, 敌对天上的主, 使人把他殿中的器皿拿到你面前来, 你和你的大臣、妻妾、妃嫔用这些器皿喝酒; 你又赞美那些不能看见、不能听见、什么都不能知道, 用金、银、铜、铁、木、石所做的神, 却没有把荣耀归给那手中有你的气息, 和那掌管你一切命途的 神。
24 因此, 有手从 神那里伸出来, 写了这文字。
25 "所写的文字是: ‘弥尼, 弥尼, 提客勒, 乌法珥新。’
26 这文字的意思是这样: ‘弥尼’就是 神已数算了你国度的年日, 使国终止;
27 ‘提客勒’就是你被称在天平上, 显出你的缺欠;
28 ‘毗勒斯’("毗勒斯"即"乌法珥新"的单数式)就是你的国要分裂, 归给玛代人和波斯人。"
29 于是伯沙撒下令, 人就把紫袍给但以理穿上, 把金链戴在他的颈上, 又宣告他在国中掌权, 位列第三。
30 当夜, 迦勒底人的王伯沙撒被杀。
31 玛代人大利乌夺取了迦勒底国; 那时他六十二岁。(本节在《马索拉抄本》为6:1)
1 Vua Bên-xát-sa dọn tiệc lớn đãi một ngàn đại thần mình, và vua uống rượu trước mặt họ.
2 Vua Bên-xát-sa đương nhấm rượu, truyền đem những khí mạnh bằng vàng và bạc mà vua Nê-bu-cát-nết-sa, cha mình, đã lấy trong đền thờ tại Giê-ru-sa-lem, hầu cho vua và các đại thần, cùng các hoàng hậu và cung phi vua dùng mà uống.
3 Người ta bèn đem đến những khí mạnh bằng vàng đã lấy từ trong đền thờ của nhà Đức Chúa Trời, tại Giê-ru-sa-lem; và vua cùng các đại thần, các hoàng hậu và cung phi mình dùng mà uống.
4 Vậy họ uống rượu và ngợi khen các thần bằng vàng, bằng bạc, bằng đồng, bằng sắt, bằng gỗ và bằng đá.
5 Chính giờ đó, co những ngón tay của bàn tay người hiện ra, viết trên vôi tường cung vua, đối ngay chỗ để chơn đèn; và vua trông thấy phần bàn tay đó đương viết.
6 Bấy giờ vua biến sắc mặt, các ý tưởng làm cho vua bối rối; các xương lưng rời khớp ra, và hai đầu gối chạm vào nhau.
7 Vua kêu lớn tiếng truyền vời các thuật sĩ, người Canh-đê, và thầy bói đến. Đoạn, vua cất tiếng và nói cùng những bác sĩ của Ba-by-lôn rằng: Ai đọc được chữ nầy và giải nghĩa ra cho ta, thì sẽ được mặc màu tía, được đeo vòng vàng vào cổ, và được dự bật thứ ba trong việc chánh trị nhà nước.
8 Bấy giờ hết thảy bác sĩ của vua đều vào; nhưng họ không đọc được chữ, cũng không thể cắt nghĩa cho vua được.
9 Vua Bên-xát-sa lấy làm bối rối lắm; sắc mặt người đổi đi; các quan đại thần đều bỡ ngỡ.
10 Bà thái hậu, vì cớ lời của vua và các quan đại thần đã nói, bèn vào trong phòng tiệc, cất tiếng nói rằng: Hỡi vua, chúc vua sống đời đời! Xin vua chớ để tư tưởng bối rối, chớ đổi sắc mặt đi!
11 Trong nước vua có một người, linh của các thần thánh ở trong nó. Về đời vua cha, người ta thấy trong nó có ánh sáng, sự thông minh, khôn ngoan, như sự khôn ngoan của các vì thần. Vậy nên vua Nê-bu-cát-nết-sa, cha vua, chính cha vua, đã lập người lên làm đầu các đồng bóng, thuật sĩ, người Canh-đê và thầy bói,
12 bởi vì Đa-ni-ên mà vua đã đặt tên Bên-tơ-xát-sa, trong người có linh tánh tốt lành, có sự thông biết và khôn sáng để giải nghĩa được những câu kín nhiệm, và làm co những sự hồ nghi tan chảy. Vậy bây giờ hãy sai gọi Đa-ni-ên, và người sẽ giải nghĩa cho.
13 Bấy giờ Đa-ni-ên được đem đến trước mặt vua. Đoạn, vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên rằng: Ngươi có phải là Đa-ni-ên, một trong các con cái phu tù Giu-đa, mà vua cha ta đã điệu từ Giu-đa về chăng?
14 Ta đã nghe nói về ngươi rằng linh của các thần ở trong ngươi, và người ta đã thấy trong ngươi có ánh sáng, sự thông minh, và khôn ngoan lạ thường.
15 Bây giờ những bác sĩ và thuật sĩ đã được đem đến trước mặt ta để đọc những chữ nầy và giải nghĩa cho ta; nhưng họ không giải nghĩa được.
16 Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải nghĩa và làm cho những sự hồ nghi tan chảy. Vậy nếu ngươi đọc được chữ nầy và giải nghĩa cho ta, thì sẽ được mặc màu tía, sẽ mang vòng vàng nơi cổ, và dự chức thứ ba trong việc chánh trị nhà nước.
17 Bấy giờ Đa-ni-ên cất tiếng và nói trước mặt vua rằng: Vua hãy giữ lại của ban thưởng, và lễ vật vua hãy ban cho kẻ khác! Dầu vậy, tôi sẽ đọc chữ viết đó và giải nghĩa cho vua.
18 Hỡi vua, Đức Chúa Trời Rất Cao đã ban ngôi vua và quyền thế lớn, sự tôn vinh và uy nghiêm cho cha vua là Nê-bu-cát-nết-sa.
19 Vì cớ Ngài đã ban cho người quyền to, thì hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng đều run rẩy trước mặt người, và sợ hãi người. Người muốn giết ai thì giết, và muốn để ai sống thì để. Người nâng ai cao lên hay hạ ai thấp xuống thì tùy ý người.
20 Nhưng vì lòng người tự cao, và tánh người cứng cỏi, làm một cách kiêu ngạo, nên người bị truất mất ngôi vua và lột hết sự vinh hiển.
21 Người bị đuổi khỏi giữa các con trai loài người; lòng người trở nên giống như lòng súc vật, và chỗ ở người thì cùng với những lừa rừng. Người bị nuôi bằng cỏ như bò, và thân người bị nhuần thấm sương móc trên trời, cho đến khi người nhận biết rằng Đức Chúa Trời Rất Cao cai trị trong nước loài người, và Ngài muốn lập ai lên đó tùy ý.
22 Hỡi vua Bên-xát-sa, con của người, vua cũng vậy, dầu vua đã biết hết các việc ấy, mà lòng vua cũng không chịu nhún nhường chút nào;
23 nhưng vua đã lên mình nghịch cũng Chúa trên trời, mà khiến đem đến trước vua những khí mạnh của nhà Ngài, và dùng mà uống rượu, cùng với các quan đại thần, các hoàng hậu và cung phi vua. Vua cũng đã tôn vinh thần bằng bạc, bằng vàng, bằng đồng, bằng sắt, bằng gỗ và bằng đá, là những thần không thấy không nghe không biết gì; và vua không thờ phượng Đức Chúa Trời là Đấng cầm trong tay Ngài hơi thở và hết thảy các đường lối của vua.
24 Vậy nên từ nơi Ngài đã sai phần bàn tay nầy đến, và chữ đó đã vạch ra.
25 Những chữ đã vạch ra như sau nầy: Mê-nê, Mê-nê, Tê-ken, U-phác-sin.
26 Nầy là nghĩa những chữ đó: Mê-nê là: Đức Chúa Trời đã đếm nước vua và khiến nó đến cuối cùng.
27 Tê-ken là: Vua đã bị cân trên cái cân, và thấy kém thiếu.
28 Phê-rết là: Nước vua bị chia ra, được ban cho người Mê-đi và người Phe-rơ-sơ.
29 Tức thì, theo lịnh truyền của vua Bên-xát-sa, người ta mặc màu tía cho Đa-ni-ên; đeo vào cổ người một vòng vàng, và rao ra rằng người được dự chức thứ ba trong việc chánh trị nhà nước.
30 Ngay đêm đó, vua người Canh-đê là Bên-xát-sa bị giết.
31 Rồi Đa-ri-út là người Mê-đi được nước, bấy giờ tuổi người độ sáu mươi hai.