1 智慧不是在呼唤, 聪明不是在发声吗?
2 它在路旁高处的最高点, 在十字路口站着;
3 在城门旁, 在城门口, 在进城门的空地上大声呼喊:
4 "众人哪! 我向你们呼唤, 对世人发声。
5 愚蒙人哪! 你们要学习精明; 愚昧人哪! 你们心里要明白事理。
6 你们听着, 因为我要讲论极美的事, 我要开口说正直的事;
7 我的口要论述真理, 我的嘴唇厌恶邪恶。
8 我口里的一切话都是公义的, 毫无弯曲欺诈。
9 我的话对明理的人, 都是对的; 对得着知识的人, 都是正直的。
10 你们要接受我的教训, 不要银子; 宁愿得着知识, 胜过精金;
11 因为智慧比红宝石更好, 你一切所喜爱的都不能和智慧比较。
12 我──智慧──和精明同住, 我又获得知识和谋略。
13 敬畏耶和华就是恨恶邪恶; 骄傲、狂妄、邪恶的行为、乖谬的口, 我都恨恶。
14 我有才智和大智慧, 我有聪明, 我有能力。
15 君王借我掌权, 统治者借我制定法纪。
16 领袖、贵族和所有公义的审判官, 都借我治国。
17 爱我的, 我必爱他; 殷切寻找我的, 必定寻见。
18 财富和尊荣是我的, 恒久的财产和公义也是我的。
19 我的果实胜过黄金, 胜过精金, 我的出产胜过纯银。
20 我走在公义的道上, 行在公正的路上,
21 使爱我的承受财产, 使他们的府库满溢。
22 在耶和华创造的开始, 在太初创造一切以先, 就有了我。
23 在亘古、在太初, 在未有大地之前, 我已经被立;
24 没有深渊, 没有大水的泉源以先, 我已经出生。
25 大山未曾奠定, 小山未有以先, 我已经出生。
26 那时, 耶和华还没有造大地和田野, 也没有造地上的泥土。
27 他立定诸天的时候, 我在那里; 他在渊面上界划地平线的时候, 我在那里;
28 他上使穹苍坚固, 下使深渊的水泉稳定;
29 他为海洋定出界限, 海水不能越过他的命令, 他又划定大地的根基;
30 那时, 我在他身边作工匠, 每天都充满喜乐, 时常在他面前欢笑,
31 在他的大地上欢笑, 和世人一同喜乐。
32 孩子们, 现在你们要听从我; 持守我道路的, 是有福的。
33 你们要听从教训, 要作智慧人, 不可离弃教训。
34 听从我, 天天在我门口警醒仰望, 在我门框旁边守候的人, 是有福的。
35 因为找到我的, 就找到生命, 他也必得着耶和华的恩惠。
36 得罪我的, 是伤害自己; 凡是恨恶我的, 就是喜爱死亡。"
1 Sự khôn ngoan há chẳng kêu lên sao? Sự thông sáng há không vang tiếng mình ra ư?
2 Sự khôn ngoan đứng trên chót các nơi cao, Ngoài đường, tại các ngã tư.
3 Gần bên cửa thành, tại nơi vào thành, Ở chỗ đông trong cửa thành, sự khôn ngoan la lên rằng:
4 Hỡi loài người, ta kêu gọi các ngươi, Và tiếng ta hướng về con cái loài người!
5 Hỡi kẻ ngu muội, hãy hiểu sự khôn khéo; Hỡi kẻ dại dột, lòng ngươi khá nên thông sáng.
6 Hãy nghe, vì ta sẽ nói điều tốt lành, Ta hở môi ra mà dạy điều ngay thẳng.
7 Vì miệng ta sẽ nói chân thật; Còn môi ta ghét sự gian ác.
8 Các lời miệng ta điều xưng hiệp sự công bình. Trong nó chẳng có điều chi cong vạy hoặc gian tà.
9 Thảy đều rõ ràng cho người nào hiểu biết, Và ngay thẳng cho người nào tìm được sự tri thức.
10 Khá nhận sự khuyên dạy ta, chớ lãnh tiền bạc, Thà lãnh sự tri thức hơn là vàng chọn lựa;
11 Vì sự khôn ngoan có giá hơn châu ngọc, Và các vật mình ưa thích hơn hết chẳng sánh bằng nó đặng.
12 Ta, là sự khôn ngoan, đồng ở với sự thông minh, Và tìm được sự hiểu biết, và sự dẽ dặt.
13 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va, ấy là ghét điều ác; Ta ghét sự kiêu ngạo, xấc xược, con đường ác, và miệng gian tà.
14 Mưu luận và sự thông thạo đều thuộc về ta; Ta là sự thông sáng; năng lực vốn thuộc về ta.
15 Nhờ ta, các vua cai trị, Và những quan trưởng định sự công bình.
16 Nhờ ta, các quan trưởng, người tước vị, Và các quan xét thế gian đều quản hạt.
17 Ta yêu mến những người yêu mến ta, Phàm ai tìm kiếm ta sẽ gặp ta.
18 Sự giàu có, sự tôn trọng, Của cải bền lâu, và sự công bình, đều ở nơi ta.
19 Bông trái ta tốt hơn vàng, đến đỗi hơn vàng ròng; Hoa lợi của ta quí hơn bạc cao.
20 Ta đi trong con đường công bình, Giữa các lối ngay thẳng,
21 Đặng làm cho kẻ yêu mến ta hưởng được của cải thật, Và làm cho đầy dẫy các kho tàng của họ.
22 Trong buổi Đức Giê-hô-va khởi cuộc tạo hóa, Và thời thái cổ, trước khi chưa dựng nên muôn vật thì Ngài đã có ta.
23 Ta đã được lập từ trước vô cùng Từ khi nguyên thỉ, trước khi dựng nên trái đất.
24 Lúc chưa có vực sâu, chưa có nguồn chảy nước nhiều. Thì ta đã sanh ra rồi.
25 Trước khi núi non chưa lập nên, Và các gò nổng chưa có;
26 Trước khi Đức Giê-hô-va chưa có dựng nên đất, đồng ruộng, Và tro bụi đầu tiên của thế gian, thì ta đã sanh ra rồi.
27 Khi Đức Chúa Trời lập các từng trời, Và đặt cái vòng trên mặt vực sâu, thì có ta ở đó.
28 Khi Ngài làm cho kiên cố các từng mây trên cao, Khiến các nguồn vực sâu vững chắc,
29 Định bờ cõi cho biển, Để nước không tràn phạm điều răn của Ngài, Và khi Ngài lập nên trái đất,
30 Thì ta ở bên Ngài làm thợ cái, Hằng ngày ta là sự khoái lạc Ngài, Và thường thường vui vẻ trước mặt Ngài.
31 Ta lấy làm vui vẻ về chỗ có người ở trên trái đất của Ngài, Và sự vui thích ta ở nơi con cái loài người.
32 Vậy, bây giờ, các con ơi! hãy nghe ta; Ai giữ đạo ta lấy làm có phước thay.
33 Khá nghe lời khuyên dạy, và ở khôn ngoan, Chớ nên từ chối nó.
34 Người nào nghe lời ta, Hằng ngày tỉnh thức tại nơi cửa ta, Và chờ đợi ở bên các trụ cửa ta, lấy làm có phước thay.
35 Vì hễ ai tìm được ta, thì gặp sự sống, Và sẽ được ơn của Đức Giê-hô-va;
36 Nhưng ai phạm đến ta, làm hại cho linh hồn mình; Còn kẻ nào ghét ta, ắt ưa thích sự chết.