1 Geras vardas yra geriau negu brangus tepalas ir mirties diena negu gimimo diena.
2 Geriau eiti į gedulo negu į puotos namus, nes tai visų žmonių galas ir gyvieji susimąsto.
3 Geriau yra liūdėti negu juoktis, nes liūdnas veidas daro širdį geresnę.
4 Išmintingųjų širdis yra gedulo namuose, o kvailiųlinksmybės namuose.
5 Geriau yra išgirsti išmintingo barimą negu klausytis kvailųjų giedojimo.
6 Kvailio juokas yra kaip deginamų erškėčių spragsėjimas po puodu. Ir tai yra tuštybė.
7 Priespauda ir išmintingą padaro beprotį, o kyšiai sugadina širdį.
8 Pabaiga geriau negu pradžia; kantrumas geriau negu išdidumas.
9 Nebūk greitas pykti, nes pyktis yra kvailio antyje.
10 Nesakyk: "Kodėl seniau buvo geriau negu dabar?" Tai neišmintingas klausimas.
11 Gerai yra išmintis su paveldėjimu, ypač tiems, kurie mato saulę.
12 Išmintis yra tokia pat apsauga kaip pinigai, bet pažinimo pranašumas tas, kad išmintis suteikia gyvenimą tam, kuris ją turi.
13 Pažvelk į Dievo darbus! Kas galėtų ištiesinti tai, ką Jis padarė kreivą?
14 Gerą dieną džiaukis, o nelaimės dieną susimąstyk: Dievas padarė vieną ir kitą, kad žmogus nežinotų, kas jo laukia.
15 Per savo beprasmes dienas mačiau, kaip teisusis žūva savo teisume, o nedorėlis ilgai gyvena, darydamas pikta.
16 Nebūk per daug teisus nė per daug išmintingas; nepakenk pats sau.
17 Nebūk per daug nedoras nė kvailas, kad nemirtum prieš laiką.
18 Gera laikytis vieno ir nepaleisti kito, nes bijantis Dievo išvengs viso to.
19 Išmintingas yra stipresnis už dešimt galiūnų.
20 Nėra žemėje teisaus žmogaus, kuris visad gera darytų ir niekad nenusidėtų.
21 Nekreipk dėmesio į visas kalbas, kad neišgirstum savo tarno tave keikiant.
22 Nes tavo širdis žino, kad ir tu dažnai keiki kitus.
23 Aš viską išmintingai tyrinėjau ir galvojau, kad būsiu išmintingesnis, bet tai buvo toli nuo manęs.
24 Visa tai yra toli ir labai giliai. Kas visa tai ištirs?
25 Aš nusprendžiau savo širdyje pažinti, ištirti ir surasti išmintį bei priežastis, suprasti kvailumo, beprotystės ir neišmanymo pragaištingumą.
26 Aš supratau, kad kartesnė už mirtį yra moteris, kurios širdyje yra spąstai ir tinklai, o rankose virvės. Kas patinka Dievui, tas pabėgs nuo jos, bet nusidėjėlį ji sugauna.
27 Tai aš supratau,sako pamokslininkas,lygindamas vieną dalyką su kitu, kol radau atsakymą.
28 Ko mano siela ieškojo, bet aš neradau? Suradau vieną vyrą iš tūkstančio, bet moters tarp visų neradau nė vienos.
29 Štai ką aš supratau: Dievas sukūrė visus žmones teisius, bet jie patys daug dalykų prasimano.
1 İyi ad hoş kokulu yağdan, 2 Ölüm günü doğum gününden iyidir.
2 Yas evine gitmek, şölen evine gitmekten iyidir. 2 Çünkü her insanın sonu ölümdür, 2 Yaşayan herkes bunu aklında tutmalı.
3 Üzüntü gülmekten iyidir, 2 Çünkü yüz mahzun olunca yürek sevinir.
4 Bilge kişinin aklı yas evindedir, 2 Akılsızın aklıysa şenlik evinde.
5 Bilgenin azarını işitmek, 2 Akılsızın türküsünü işitmekten iyidir.
6 Çünkü akılsızın gülmesi, 2 Kazanın altındaki çalıların çatırtısı gibidir. 2 Bu da boştur.
7 Haksız kazanç bilgeyi delirtir, 2 Rüşvet karakteri bozar.
8 Bir olayın sonu başlangıcından iyidir. 2 Sabırlı kibirliden iyidir.
9 Çabuk öfkelenme, 2 Çünkü öfke akılsızların bağrında barınır.
10 ‹‹Neden geçmiş günler bugünlerden iyiydi?›› diye sorma, 2 Çünkü bu bilgece bir soru değil.
11 Bilgelik miras kadar iyidir, 2 Güneşi gören herkes için yararlıdır.
12 Bilgelik siperdir, para da siper, 2 Bilginin yararı ise şudur: 2 Bilgelik ona sahip olan kişinin yaşamını korur.
13 Tanrının yaptığını düşün: 2 Onun eğrilttiğini kim doğrultabilir?
14 İyi günde mutlu ol, 2 Ama kötü günde dikkatle düşün; 2 Tanrı birini öbürü gibi yaptı ki, 2 İnsan kendisinden sonra neler olacağını bilmesin.
15 Boş ömrümde şunları gördüm: 2 Doğru insan doğruluğuna karşın ölüyor, 2 Kötü insanın ise, kötülüğüne karşın ömrü uzuyor.
16 Ne çok doğru ol ne de çok bilge. 2 Niçin kendini yok edesin?
17 Ne çok kötü ol ne de akılsız. 2 Niçin vaktinden önce ölesin?
18 Birini tutman iyidir, 2 Öbüründen de elini çekme. 2 Çünkü Tanrıya saygı duyan ikisini de başarır.
19 Bilgelik, bilge kişiyi kentteki on yöneticiden daha güçlü kılar.
20 Çünkü yeryüzünde hep iyilik yapan, 2 Hiç günah işlemeyen doğru insan yoktur.
21 İnsanların söylediği her söze aldırma, 2 Yoksa uşağının bile sana sövdüğünü duyabilirsin.
22 Çünkü sen de birçok kez 2 Başkalarına sövdüğünü pekâlâ biliyorsun.
23 Bütün bunları bilgelikle denedim: 2 ‹‹Bilge olacağım›› dedim. 2 Ama bu beni aşıyordu.
24 Bilgelik denen şey 2 Uzak ve çok derindir, onu kim bulabilir?
25 Böylece, bilgelik ve çözüm aramaya, incelemeye, kavramaya, 2 Kötülüğün akılsızlık, akılsızlığın delilik olduğunu anlamaya kafa yordum.
26 Kimi kadını ölümden acı buldum. 2 O kadın ki, kendisi tuzak, yüreği kapan, elleri zincirdir. 2 Tanrının hoşnut kaldığı insan ondan kaçar, 2 Günah işleyense ona tutsak olur.
27 Vaiz diyor ki, ‹‹Şunu gördüm: 2 Bir çözüm bulmak için 2 Bir şeyi öbürüne eklerken
28 -Araştırıp hâlâ bulamazken- 2 Binde bir adam buldum, 2 Ama aralarında bir kadın bulamadım.
29 Bulduğum tek şey: 2 Tanrı insanları doğru yarattı, 2 Oysa onlar hâlâ karmaşık çözümler arıyorlar.››