1 Hyvä maine on rikkautta arvokkaampi, suosio parempi kuin kulta ja hopea.
2 Pane rikas ja köyhä vieretysten: kumpaisenkin on Herra luonut.
3 Kun onnettomuus uhkaa, viisas väistää, tyhmä kulkee kohti ja saa kolhut.
4 Nöyryyden ja Herran pelon palkka on elämä, vauraus ja kunnia.
5 Okaita ja ansoja on väärämielisen tiellä -- karta sitä, jos elämäsi on sinulle kallis!
6 Ohjaa lapsi heti oikealle tielle, niin hän vanhanakaan ei siltä poikkea.
7 Köyhä on rikkaan vallassa, velallisesta tulee velkojan orja.
8 Joka vääryyttä kylvää, se tuhoa niittää, hänen sauvansa särkyy ja mahtinsa murtuu.
9 Siunattu se, jolla on hyvä sydän, hän antaa leivästään tarvitsevalle.
10 Aja riitapukari pois, niin sopu palaa, tulee loppu torasta ja parjauksista.
11 Puhdassydämistä Jumala rakastaa, puheissaan taitavaa kuningas suosii.
12 Herra suojelee totuutta ja tekee tyhjiksi petturien puheet.
14 Vieraan naisen suu on syvä hauta -- siihen putoaa se, jonka Herra kiroaa.
15 Hulluus tarttuu helposti nuorukaiseen, mutta kunnon kuritus ajaa sen pois.
16 Joka köyhää sortaa ja rikasta lahjoo, ei siitä rikastu vaan köyhtyy.
17 Kuuntele tarkoin, ota vastaan viisaiden sanat, avaa sydämesi tiedolle, jota jaan.
18 Teet hyvin, kun kätket sen sisimpääsi ja pidät sen valmiina huulillasi.
19 Turvaa Herraan -- siksi minä sinulle puhun, siksi saatan tietoosi kaiken tämän.
20 Kolmekymmentä ohjetta olen kirjoittanut sinulle neuvoksi ja opastukseksi,
21 jotta oppisit totuutta, oikeita sanoja, ja voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.
22 Älä riistä heikkoa hänen heikkoutensa vuoksi, älä sorra köyhää oikeudessa,
23 sillä Herra ajaa hänen asiaansa ja riistää hengen hänen riistäjiltään.
24 Älä lyöttäydy kiivaan miehen seuraan, älä ryhdy äkkipikaisen kumppaniksi,
25 ettet tottuisi hänen teihinsä ja vaarantaisi omaakin vaellustasi.
26 Älä tee niiden tavoin, jotka lyövät kättä ja menevät veloista takuuseen.
27 Ellei sinulla ole millä maksaa, viedään vuodekin altasi.
28 Älä siirrä vanhaa rajapyykkiä, jonka esi-isäsi ovat paikalleen panneet.
29 Katsopa miestä, joka on toimissaan taitava: hänen tiensä vie kuninkaiden hoveihin, ei hän jää alhaisten palvelukseen.
1 Bom renome vale mais que grandes riquezas; a boa reputação vale mais que a prata e o ouro.
2 Rico e pobre se encontram: foi o Senhor que criou a ambos.
3 O homem prudente percebe a aproximação do mal e se abriga, mas os imprudentes passam adiante e recebem o dano.
4 O prêmio da humildade é o temor do Senhor, a riqueza, a honra e a vida.
5 Espinhos e laços há no caminho do perverso; quem guarda sua vida retira-se para longe deles.
6 Ensina à criança o caminho que ela deve seguir; mesmo quando envelhecer, dele não se há de afastar.
7 O rico domina os pobres: o que toma emprestado torna-se escravo daquele que lhe emprestou.
8 Aquele que semeia o mal, recolhe o tormento: a vara de sua ira o ferirá.
9 O homem benevolente será abençoado porque tira do seu pão para o pobre.
10 Expulsa o mofador e cessará a discórdia: ultrajes e litígios cessarão.
11 Quem ama a pureza do coração, pela graça dos seus lábios, é amigo do rei.
12 Os olhos do Senhor protegem a sabedoria, mas arruínam as palavras do pérfido.
13 Há um leão do lado de fora!, diz o preguiçoso, eu poderei ser morto na rua!
14 A boca das meretrizes é uma cova profunda; nela cairá aquele contra o qual o Senhor se irar.
15 A loucura apega-se ao coração da criança; a vara da disciplina afastá-la-á dela.
16 Quem oprime o pobre, enriquece-o. Quem dá ao rico, empobrece-o.
17 Presta atenção às minhas palavras, aplica teu coração à minha doutrina,
18 porque é agradável que as guardes dentro de teu coração e que elas permaneçam, todas, presentes em teus lábios.
19 É para que o Senhor seja tua confiança, que quero instruir-te hoje.
20 Desde muito tempo eu te escrevi conselhos e instruções,
21 para te ensinar a verdade das coisas certas, para que respondas certo àquele que te indaga.
22 Não despojes o pobre, porque é pobre, não oprimas o fraco à porta da cidade,
23 porque o Senhor pleiteará sua causa e tirará a vida aos que os despojaram.
24 Não faças amizade com um homem colérico, não andes com o violento,
25 há o perigo de que aprendas os seus costumes e prepares um laço fatal.
26 Não sejas daqueles que se obrigam, apertando a mão, e se fazem fiadores de dívidas;
27 se não tens com que pagar, arrebatar-te-ão teu leito debaixo de ti.
28 Não passes além dos marcos antigos que puseram teus pais.
29 Viste um homem hábil em sua obra? Ele entrará ao serviço dos reis, e não ficará entre gente obscura.