1 Poikani, jos olet ketä lähimmäisellesi taannut, lyönyt kättä vieraalle;
2 jos olet kietoutunut oman suusi sanoihin, joutunut suusi sanoista kiinni,
3 niin tee toki, poikani, pelastuaksesi tämä, koska olet joutunut lähimmäisesi kouriin: Mene, heittäydy maahan ja ahdista lähimmäistäsi;
4 Älä suo silmillesi unta äläkä silmäluomillesi lepoa.
5 Pelastaudu käsistä niinkuin gaselli, niinkuin lintu pyydystäjän käsistä.
6 Mene, laiska, muurahaisen tykö, katso sen menoja ja viisastu.
7 Vaikka sillä ei ole ruhtinasta, ei päällysmiestä eikä hallitsijaa,
8 se kuitenkin hankkii leipänsä kesällä ja kokoaa varastoon ruokansa elonaikana.
9 Kuinka kauan sinä, laiska, makaat, milloinka nouset unestasi?
10 Nuku vielä vähän, torku vähän, makaa vähän ristissä käsin,
11 niin köyhyys käy päällesi niinkuin rosvo ja puute niinkuin asestettu mies.
12 Kelvoton ihminen, väärä mies on se, joka kulkee suu täynnä vilppiä,
13 silmää iskee, jaloillaan merkkiä antaa, sormillansa viittoo,
14 kavaluus mielessä, pahaa aina hankitsee, riitoja rakentaa.
15 Sentähden hänen turmionsa tulee yhtäkkiä, tuokiossa hänet rusennetaan, eikä apua ole.
16 Näitä kuutta Herra vihaa, ja seitsemää hänen sielunsa kauhistuu:
17 ylpeitä silmiä, valheellista kieltä, käsiä, jotka vuodattavat viatonta verta,
18 sydäntä, joka häijyjä juonia miettii, jalkoja, jotka kiiruusti juoksevat pahaan,
19 väärää todistajaa, joka valheita puhuu, ja riidan rakentajaa veljesten kesken.
20 Säilytä, poikani, isäsi käsky äläkä hylkää äitisi opetusta.
21 Pidä ne aina sydämellesi sidottuina, kääri ne kaulasi ympärille.
22 Kulkiessasi ne sinua taluttakoot, maatessasi sinua vartioikoot, herätessäsi sinua puhutelkoot.
23 Sillä käsky on lamppu, opetus on valo, ja kurittava nuhde on elämän tie,
24 että varjeltuisit pahasta naisesta, vieraan vaimon liukkaasta kielestä.
25 Älköön sydämesi himoitko hänen kauneuttaan, älköönkä hän sinua katseillaan vangitko.
26 Sillä porttonaisen tähden menee leipäkakkukin, ja naitu nainen pyydystää kallista sielua.
27 Voiko kukaan kuljettaa tulta helmassaan, puvun häneltä palamatta?
28 Voiko kukaan kävellä hiilloksella, jalkain häneltä kärventymättä?
29 Samoin käy sen, joka menee lähimmäisensä vaimon luo: ei jää rankaisematta kukaan, joka häneen kajoaa.
30 Eikö halveksita varasta, vaikka hän olisi nälissään varastanut hengenpiteikseen?
31 Onhan hänen, jos tavataan, seitsenkertaisesti korvattava, annettava kaikki talonsa varat.
32 Joka vaimon kanssa avion rikkoo, on mieletön; itsensä menettää, joka niin tekee.
33 Hän saa vaivan ja häpeän, eikä hänen häväistystään pyyhitä pois.
34 Sillä luulevaisuus nostaa miehen vihan, ja säälimätön on hän koston päivänä.
35 Ei hän huoli mistään lunastusmaksusta, ei suostu, vaikka kuinka lahjaasi lisäät.
1 My seun, as jy vir jou naaste borg gestaan het, vir 'n vreemde jou handslag gegee het,
2 verstrik is in die woorde van jou mond, gevang is deur die woorde van jou mond,
3 doen dan dit, my seun, om jouself te red -- want jy het in die hand van jou naaste geraak -- gaan, werp jou neer en bestorm jou naaste,
4 gun jou oë geen slaap en jou ooglede geen sluimering nie;
5 red jou soos 'n gemsbok uit die hand, en soos 'n voël uit die hand van 'n voëlvanger.
6 Gaan na die mier, luiaard, kyk na sy weë en word wys!
7 Hy wat geen aanvoerder, opsigter of heerser het nie,
8 maak sy brood klaar in die somer, bêre sy voedsel weg in die oestyd.
9 Hoe lank, luiaard, sal jy bly lê, wanneer sal jy opstaan uit jou slaap?
10 Nog 'n bietjie slaap, nog 'n bietjie sluimer, nog 'n bietjie hande-vou om uit te rus!
11 So kom dan jou armoede soos 'n rondloper en jou gebrek soos 'n gewapende man.
12 'n Deugniet, 'n kwaaddoener is hy wat met 'n valse mond rondloop,
13 wat met sy oë knip, met sy voete beduie, met sy vingers tekens gee;
14 in wie se hart valse streke is, wat altyd onheil bewerk en tweedrag saai.
15 Daarom sal sy ondergang skielik kom, onvoorsiens sal hy verbreek word sonder dat daar genesing voor is.
16 Hierdie ses dinge haat die HERE, en sewe is vir sy siel 'n gruwel:
17 trotse oë, 'n leuenagtige tong en hande wat onskuldige bloed vergiet,
18 'n hart wat onheilsplanne beraam, voete wat haastig na die kwaad toe loop,
19 een wat as valse getuie leuens uitstrooi en tussen broers tweedrag saai.
20 Bewaar, my seun, die gebod van jou vader, en verwerp die onderwysing van jou moeder nie;
21 bind dit gedurigdeur op jou hart, hang dit om jou hals;
22 mag dit jou lei as jy wandel, oor jou wag hou as jy slaap en jou toespreek as jy wakker word.
23 Want die gebod is 'n lamp en die onderwysing 'n lig en die teregwysinge van die tug 'n weg tot die lewe,
24 om jou te bewaar vir 'n slegte vrou, vir die gevlei van 'n vreemde tong.
25 Begeer haar skoonheid nie in jou hart nie, en laat sy jou nie vang met haar ooglede nie;
26 want vir 'n hoer verval 'n mens tot 'n stuk brood, en 'n ander se vrou maak jag op 'n kosbare lewe.
27 Kan iemand vuur in sy skoot dra sonder dat sy klere verbrand?
28 Of kan iemand op gloeiende kole loop sonder dat sy voete brandwonde kry?
29 So is dit met hom wat by die vrou van sy naaste ingaan; elkeen wat haar aanraak, sal nie ongestraf bly nie.
30 'n Dief word nie verag as hy steel om sy begeerte te bevredig nie, omdat hy honger het;
31 en as hy uitgevind word, moet hy sewevoudig vergoeding gee; al die goed van sy huis moet hy gee.
32 Hy wat owerspel pleeg, is sonder verstand; hy wat sy eie lewe wil verwoes, hy doen so iets;
33 slae en skande sal hy kry, en sy smaad sal nie uitgewis word nie;
34 want jaloersheid is 'n toorngloed in 'n man, en op die dag van wraak verskoon hy nie;
35 hy neem glad geen losprys in aanmerking nie, en hy willig nie in nie al maak jy die omkoopgeskenk nog so groot.