1 Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, 2 Onun borcunu yüklendinse,

2 Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, 2 Ağzının sözleriyle yakalandınsa,

3 O kişinin eline düştün demektir. 2 Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: 2 Git, yere kapan onun önünde, 2 Ona yalvar yakar.

4 Gözlerine uyku girmesin, 2 Ağırlaşmasın göz kapakların.

5 Avcının elinden ceylan gibi, 2 Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.

6 Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, 2 Onların yaşamından bilgelik öğren.

7 Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,

8 Yazın erzaklarını biriktirirler, 2 Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.

9 Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? 2 Ne zaman kalkacaksın uykundan?

10 ‹‹Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, 2 Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım›› demeye kalmadan,

11 Yokluk bir haydut gibi, 2 Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.

12 Ağzında yalanla dolaşan kişi, 2 Soysuz ve fesatçıdır.

13 Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, 2 El kol hareketleri yapar,

14 Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, 2 Çekişmeler yaratır durmadan.

15 Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, 2 Birdenbire çaresizce yok olacak.

16 RABbin nefret ettiği altı şey, 2 İğrendiği yedi şey vardır:

17 Gururlu gözler, 2 Yalancı dil, 2 Suçsuz kanı döken eller,

18 Düzenbaz yürek, 2 Kötülüğe seğirten ayaklar,

19 Yalan soluyan yalancı tanık 2 Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.

20 Oğlum, babanın buyruklarına uy, 2 Annenin öğrettiklerinden ayrılma.

21 Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, 2 Tak onları boynuna.

22 Yolunda sana rehber olacak, 2 Seni koruyacaklar yattığın zaman; 2 Söyleşecekler seninle uyandığında.

23 Bu buyruklar sana çıra, 2 Öğretilenler ışıktır. 2 Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.

24 Seni kötü kadından, 2 Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden 2 Koruyacak olan bunlardır.

25 Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, 2 Bakışları seni tutsak etmesin.

26 Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, 2 Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur. kalır›› ya da ‹‹Çünkü fahişenin ücreti ancak bir somun ekmektir››.

27 İnsan koynuna ateş alır da, 2 Giysisi yanmaz mı?

28 Korlar üzerinde yürür de, 2 Ayakları kavrulmaz mı?

29 Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. 2 Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.

30 Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, 2 Kimse onu hor görmez.

31 Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; 2 Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.

32 Zina eden adam sağduyudan yoksundur. 2 Yaptıklarıyla kendini yok eder.

33 Payına düşen dayak ve onursuzluktur, 2 Asla kurtulamaz utançtan.

34 Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, 2 Öç alırken acımasız olur.

35 Hiçbir fidye kabul etmez, 2 Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.

1 Poikani, jos olet toisen puolesta mennyt takuuseen, lyönyt kättä vieraan kanssa,

2 jos omat puheesi ovat kietoneet sinut verkkoonsa, lupauksesi vanginneet sinut ansaan,

3 vieneet sinut vieraan ihmisen käsiin, tee silloin näin, poikani, jotta pelastuisit: Mene ja vetoa häneen, ahdista häntä pyynnöilläsi,

4 älä suo silmillesi unta äläkä luomillesi lepoa.

5 Pelasta itsesi niin kuin pakeneva gaselli, kuin lintu, joka väistää pyyntimiehen paulan.

6 Mene, laiskuri, muurahaisen luo, katso sen aherrusta ja ota opiksesi.

7 Ei sillä ole ketään käskijää, ei herraa eikä hallitsijaa,

8 ja silti se kerää kesällä ruokansa ja täyttää varastonsa korjuun aikaan.

9 Kuinka kauan sinä, laiskuri, makaat, milloin havahdut unestasi?

10 Nuku vielä hiukan, torku hiukan, makaa kädet ristissä vielä hetki,

11 niin köyhyys käy päällesi kuin rosvo, puute niin kuin röyhkeä kulkuri.

12 Kelvoton se ihminen, läpeensä paha, joka kaikkialla kieroilee,

13 joka iskee silmää, tönäisee jalkaa, antaa sormillaan salaisen merkin.

14 Kavalasti hän punoo juoniaan, ehtimiseen hän on riitoja rakentamassa.

15 Siksi hän saa äkillisen lopun: hetkessä hän musertuu, eikä apua tule.

16 Kuutta asiaa Herra vihaa, seitsemää hän ei edessään siedä:

17 ylpeitä silmiä, petollista kieltä, viattoman veren tahraamia käsiä,

18 sydäntä, joka punoo ilkeitä juonia, jalkoja, jotka rientävät rikoksen teille,

19 väärää todistajaa ja vilpin puhujaa ja ihmistä, joka yllyttää veljen veljeä vastaan.

20 Poikani, pidä mielessäsi isäsi käskyt, älä väheksy äitisi opetusta.

21 Ripusta ne kaulaasi, pidä aina niitä sydäntäsi vasten.

22 Kun kuljet, ne ovat oppaanasi, kun nukut, ne pitävät vartiota, ja kun heräät, ne puhuvat sinulle.

23 Käsky on lamppu, opetus on valo, kuri ja kasvatus on elämän tie.

24 Ne varjelevat sinut pahalta naiselta, vieraan naisen liukkaalta kieleltä.

25 Älä eksy hänen kauneutensa lumoihin, älä mene ansaan, kun hän katsoo.

26 Portto pyytää vain leivän hinnan, mutta toisen miehen vaimo vie sinulta hengen.

27 Voiko kukaan pitää sylissään hehkuvia kekäleitä ilman että vaatteet syttyvät tuleen?

28 Voiko kukaan kävellä tulisilla hiilillä ilman että jalat kärventyvät?

29 Samoin käy sen, joka lähestyy toisen vaimoa: joka toisen vaimoon kajoaa, on saava rangaistuksensa.

30 Halveksitaanhan sitäkin, joka nälissään varastaa vain saadakseen syödä vatsansa täyteen --

31 kiinni jäätyään hän joutuu maksamaan seitsenkertaisesti, antamaan kaiken mitä omistaa.

32 Mieletön siis se mies, joka viettelee toisen vaimon -- niin tekee vain se, joka ei hengestään piittaa.

33 Häntä odottaa raippa ja pilkka, lähtemätön on hänen häpeänsä.

34 Sillä mustasukkaisen miehen raivo ei laannu, ei hän tunne sääliä, kun koston aika tulee,

35 ei lepy, vaikka häntä kuinka lepyttäisi, ei lauhdu, vaikka häntä kuinka lahjoisi.