1 Wisdom is building her house, but the foolish woman is pulling it down with her hands.
2 He who goes on his way in righteousness has before him the fear of the Lord; but he whose ways are twisted gives him no honour.
3 In the mouth of the foolish man is a rod for his back, but the lips of the wise will keep them safe.
4 Where there are no oxen, their food-place is clean; but much increase comes through the strength of the ox.
5 A true witness does not say what is false, but a false witness is breathing out deceit.
6 The hater of authority, searching for wisdom, does not get it; but knowledge comes readily to the open-minded man.
7 Go away from the foolish man, for you will not see the lips of knowledge.
8 The wisdom of the man of good sense makes his way clear; but the unwise behaviour of the foolish is deceit.
9 In the tents of those hating authority there is error, but in the house of the upright man there is grace.
10 No one has knowledge of a man's grief but himself; and a strange person has no part in his joy.
11 The house of the sinner will be overturned, but the tent of the upright man will do well.
12 There is a way which seems straight before a man, but its end is the ways of death.
13 Even while laughing the heart may be sad; and after joy comes sorrow.
14 He whose heart is turned away will have the reward of his ways in full measure; but a good man will have the reward of his doings.
15 The simple man has faith in every word, but the man of good sense gives thought to his footsteps.
16 The wise man, fearing, keeps himself from evil; but the foolish man goes on in his pride, with no thought of danger.
17 He who is quickly angry will do what is foolish, but the man of good sense will have quiet.
18 Foolish behaviour is the heritage of the simple, but men of good sense are crowned with knowledge.
19 The knees of the evil are bent before the good; and sinners go down in the dust at the doors of the upright.
20 The poor man is hated even by his neighbour, but the man of wealth has numbers of friends.
21 He who has no respect for his neighbour is a sinner, but he who has pity for the poor is happy.
22 Will not the designers of evil come into error? But mercy and good faith are for the designers of good.
23 In all hard work there is profit, but talk only makes a man poor.
24 Their wisdom is a crown to the wise, but their foolish behaviour is round the head of the unwise.
25 A true witness is the saviour of lives; but he who says false things is a cause of deceit.
26 For him in whose heart is the fear of the Lord there is strong hope: and his children will have a safe place.
27 The fear of the Lord is a fountain of life, by which one may be turned from the nets of death.
28 A king's glory is in the number of his people: and for need of people a ruler may come to destruction.
29 He who is slow to be angry has great good sense; but he whose spirit is over-quick gives support to what is foolish.
30 A quiet mind is the life of the body, but envy is a disease in the bones.
31 He who is hard on the poor puts shame on his Maker; but he who has mercy on those who are in need gives him honour.
32 The sinner is overturned in his evil-doing, but the upright man has hope in his righteousness.
33 Wisdom has her resting-place in the mind of the wise, but she is not seen among the foolish.
34 By righteousness a nation is lifted up, but sin is a cause of shame to the peoples.
35 The king has pleasure in a servant who does wisely, but his wrath is against him who is a cause of shame.
1 Người nữ khôn ngoan xây cất nhà mình; Song kẻ ngu dại lấy tay mình mà phá hủy nó đi.
2 Ai đi theo sự ngay thẳng kính sợ Đức Giê-hô-va; Còn ai ăn ở tà vạy khinh bỉ Ngài,
3 Trong miệng kẻ ngu dại có cây roi đánh phạt sự kiêu ngạo nó; Song môi người khôn ngoan giữ lấy người.
4 Đâu không có bò, đó máng cỏ trống không; Nhưng nhiều hoa lợi do nơi sức bò đực mà ra.
5 Người chứng trung thành không hề nói dối; Còn kẻ làm chứng gian buông lời dối trá.
6 Kẻ nhạo báng tìm khôn ngoan, mà không gặp; Song sự tri thức lấy làm dễ cho người thông sáng.
7 Hãy dan xa khỏi mặt kẻ ngu muội, Con sẽ chẳng tìm được môi khôn ngoan nơi nó.
8 Sự trí huệ của người khôn khéo, ấy là hiểu rõ đường lối mình; Nhưng sự điên cuồng của kẻ ngu muội là sự phỉnh gạt.
9 Kẻ ngu dại bỉ báng tội lỗi; Nhưng người ngay thẳng có được ơn của Đức Chúa Trời.
10 Lòng nhìn biết sự cay đắng của lòng; Một người ngoại không chia vui với nó được.
11 Nhà kẻ gian ác sẽ bị đánh đổ; Song trại người ngay thẳng sẽ được hưng thạnh.
12 Có một con đường coi dường chánh đáng cho loài người; Nhưng đến cuối cùng nó thành ra nẻo sự chết.
13 Dầu trong lúc cười cợt lòng vẫn buồn thảm; Và cuối cùng sự vui, ấy là điều sầu não.
14 Lòng kẻ nào lìa xa Đức Chúa Trời sẽ được no nê sự kết quả của mình; Còn người lành nhờ chính mình mà được thỏa nguyện.
15 Kẻ ngu dốt tin hết mọi lời; Nhưng người khôn khéo xem xét các bước mình.
16 Người khôn ngoan sợ và tránh khỏi điều ác; Song kẻ ngu muội ở xấc xược, và có lòng cậy mình.
17 Người nóng nảy làm điên làm dại; Và kẻ toan mưu ác bị ghét.
18 Kẻ ngu muội được sự điên dại làm cơ nghiệp; Song người khôn ngoan được đội mão triều thiên bằng tri thức.
19 Người ác phục trước mặt người thiện; Và kẻ dữ cúi lạy ở ngoài cửa người công bình.
20 Người nghèo khó dầu láng giềng cũng ghét bỏ; Nhưng bằng hữu của người giàu thì nhiều thay.
21 Ai khinh bỉ kẻ lân cận mình phạm tội; Còn ai thương xót người khốn khó lấy làm có phước thay.
22 Kẻ toan mưu ác há chẳng lầm lạc sao? Còn nhơn từ và chân thật thuộc về người toan mưu thiện.
23 Trong các thứ công việc đều có ích lợi; Nhưng miệng nói nhiều chỉ dẫn đến sự thiếu thốn.
24 Giàu có là mão triều thiên cho người khôn ngoan; Còn điên cuồng của kẻ ngây dại chỉ là điên cuồng.
25 Kẻ làm chứng chơn thật giải cứu linh hồn người ta; Song kẻ nào nói dối gây sự phỉnh gạt.
26 Trong sự kính sợ Đức Giê-hô-va có nơi nương cậy vững chắc; Và con cái Ngài sẽ được một nơi ẩn núp.
27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
28 Dân sự đông đảo, ấy là sự vinh hiển của vua; Còn dân sự ít, ấy khiến cho quan tướng bị bại.
29 Kẻ nào chậm nóng giận có thông sáng lớn; Nhưng ai hay nóng nảy tôn lên sự điên cuồng.
30 Lòng bình tịnh là sự sống của thân thể; Còn sự ghen ghét là đồ mục của xương cốt.
31 Kẻ hà hiếp người nghèo khổ làm nhục Đấng Tạo hóa mình; Còn ai thương xót người bần cùng tôn trọng Ngài.
32 Kẻ ác bị đánh đổ trong sự gian ác mình; Nhưng kẻ công bình vẫn có nơi nương cậy, dầu trong khi chết.
33 Sự khôn ngoan ở tại lòng người thông sáng; Còn điều ở trong lòng kẻ ngu muội được lộ ra.
34 Sự công bình làm cho nước cao trọng; Song tội lỗi là sự hổ thẹn cho các dân tộc.
35 Vua làm ơn cho tôi tớ nào ăn ở khôn sáng; Nhưng cơn thạnh nộ vua nổi nghịch cùng kẻ gây sự hổ thẹn.