1 Sit jy aan om saam met 'n heerser te eet, let dan net op wat voor jou is,
2 en sit 'n mes op jou keel as jy 'n goeie eetlus het.
3 Moenie sy lekker ete begeer nie, want dit is bedrieglike spys.
4 Vermoei jou nie om ryk te word nie, laat staan jou slimheid.
5 Sou jy jou oë daarop laat afvlieg? Maar weg is dit! want skielik maak dit vir hom vlerke en vlieg soos die arend na die hemel toe!
6 Eet nie die brood van een wat afgunstig is nie, en begeer nie sy lekker ete nie.
7 Want soos hy in sy siel bereken, so is hy; eet en drink, sê hy vir jou, maar sy hart is nie met jou nie.
8 Jou stukkie wat jy geëet het, sal jy uitspuug; en dan het jy jou vriendelike woorde verspil.
9 Spreek nie voor die ore van 'n dwaas nie, want hy sal die verstandigheid van jou woorde verag.
10 Verlê die ou grenslyne nie, en kom nie op die landerye van die wese nie.
11 Want hulle Verlosser is sterk, Hy sal hulle saak teen jou verdedig.
12 Bring jou hart na die tug en jou oor na woorde van kennis.
13 Hou die tug nie terug van die seun nie; as jy hom met die roede slaan, sal hy nie sterwe nie.
14 Jy sal hom wel met die roede slaan, maar sy lewe van die doderyk red.
15 My seun, as jou hart wys word, dan sal my hart hom ook verheug.
16 En my niere sal jubel as jou lippe spreek wat reg is.
17 Laat jou hart die sondaars nie beny nie, maar wees die hele dag in die vrees van die HERE.
18 Waarlik, daar is 'n toekoms, en jou hoop sal nie verydel word nie.
19 Hoor, my seun, en word wys, en rig jou hart reguit op die weg.
20 Wees nie onder die wynsuipers nie, onder die wat as vrate hulle hart ophaal.
21 Want 'n drinker en 'n vraat sal arm word, en slaperigheid laat stukkende klere dra.
22 Luister na jou vader wat jou verwek het, en verag jou moeder nie as sy oud geword het nie.
23 Koop waarheid en verkoop dit nie, ook wysheid en tug en verstand.
24 Die vader van 'n regverdige juig baie; en as iemand 'n wyse verwek het, dan is hy bly oor hom.
25 Laat jou vader en jou moeder bly wees, en laat sy juig wat jou gebaar het.
26 My seun, gee my jou hart, en laat jou oë 'n welgevalle hê in my weë.
27 Want 'n hoer is 'n diep kuil, en 'n ontugtige vrou is 'n nou put.
28 Sy lê ook en loer soos 'n rower en vermeerder die ontroues onder die mensdom.
29 By wie is "Ag!"; by wie is "Wee my!"; by wie is getwis; by wie is geklaag; by wie is wonde sonder oorsaak; by wie is dofheid van oë?
30 By die wat l t opbly by die wyn, by die wat ingaan om gemengde drank te proe.
31 Kyk nie na die wyn as dit rooiagtig lyk, as dit sy glans gee in die beker, glad na binne gly nie:
32 op die end byt dit soos 'n slang en spuug gif uit soos 'n basilisk.
33 Jou oë sal vreemde dinge sien en jou hart verkeerde dinge spreek;
34 en jy sal wees soos een wat in die hart van die see lê en soos een wat op die top van die mas lê.
35 Hulle het my geslaan, sê jy dan, ek het geen pyn gevoel nie; hulle het my neergeslaan, ek het dit nie gemerk nie! [ (Proverbs 23:36) Wanneer sal ek wakker word? Dan sal ek dit weer opnuut soek. ]
1 Kun käyt aterialle mahtimiehen pöytään, älä unohda, kuka edessäsi on.
2 Tuki vaikka veitsellä kurkkusi, nälällesi älä anna valtaa.
3 Älä ahnehdi hänen herkkujaan, sillä niissä voi piillä petos.
4 Älä rehki rikastuaksesi, älä tuhlaa ajatuksiasi siihen.
5 Kun kiinnität katseesi rikkauteen, se on jo poissa: se on saanut siivet ja lentänyt taivaalle kuin kotka.
6 Älä aterioi pahansuovan seurassa, älä havittele hänen herkkujaan,
8 Minkä syöt, sen olet oksentava, ja kauniit sanasikin menevät hukkaan.
9 Turha on puhua tyhmälle, hän ei ymmärrä viisauttasi.
10 Älä siirrä vanhaa rajapyykkiä äläkä tunkeudu orpojen pelloille,
11 sillä heillä on väkevä puolustaja, joka ajaa heidän asiaansa sinua vastaan.
12 Taivuta mielesi kuulemaan neuvoja, avaa korvasi viisaudelle.
13 Älä jätä poikaa kurituksetta -- ei hän kuole, jos saa keppiä.
14 Kun annat hänelle keppiä, pelastat hänet tuonelan tieltä.
15 Poikani, jos sydämesi viisastuu, minun sydämeni iloitsee.
16 Riemu täyttää mieleni, kun puheesi on totta ja oikeaa.
17 Älä kadehdi niitä, jotka elävät synnissä, elä Herran pelossa päivästä päivään.
18 Jos sen teet, sinulla on tulevaisuus eikä toivosi raukea tyhjiin.
19 Kuuntele, poikani, ja viisastu, ohjaa ajatuksesi oikealle tielle.
20 Älä eksy juomarien seuraan, karta lihapadan ääressä mässäileviä,
21 sillä juomari ja syömäri köyhtyy, nuokkuu lopulta ryysyissä.
22 Kuule isääsi, jolta olet saanut elämän, älä halveksi äitiäsi, kun hän on vanha.
23 Osta totuutta, älä myy, osta viisautta, oppia ja ymmärrystä.
24 Kunnon poika on isänsä ilo, onnellinen se, jolla on viisas poika.
25 Iloitkoot sinun isäsi ja äitisi, riemuitkoon sinun synnyttäjäsi.
26 Poikani, luota minuun, seuraa samaa tietä kuin minä.
27 Portto on kuin syvä hauta, vieras nainen kuin ahdas kaivo.
28 Rosvon lailla hän on väijyksissä ja viettelee yhä uusia uskottomuuteen.
29 Kuka voivottaa, kuka vaikertaa? Kuka rettelöi, kuka haastaa riitaa? Kuka hankkii kolhuja syyttä suotta? Kuka katsoo harottavin silmin?
30 Se, joka viipyy viinin ääressä, se, joka etsii maustejuomaa.
31 Älä katsele viinin hehkuvaa punaa, älä katso sen välkettä maljassa. Helposti se valahtaa kurkusta alas,
32 mutta perästäpäin se puree kuin käärme, iskee myrkkyhampaillaan kuin kyy.
33 Silmäsi näkevät outoja, puheesi ovat hullun houreita.
34 Olet kuin aalloilla keskellä merta, kuin maston nenässä mainingeilla.
35 Minut piestiin, mutta en tuntenut mitään, minut hakattiin, mutta en tiennyt mitään. Milloin pääni selviää? Pitäisi päästä hakemaan lisää.