1 My seun, as jy vir jou naaste borg gestaan het, vir 'n vreemde jou handslag gegee het,
2 verstrik is in die woorde van jou mond, gevang is deur die woorde van jou mond,
3 doen dan dit, my seun, om jouself te red -- want jy het in die hand van jou naaste geraak -- gaan, werp jou neer en bestorm jou naaste,
4 gun jou oë geen slaap en jou ooglede geen sluimering nie;
5 red jou soos 'n gemsbok uit die hand, en soos 'n voël uit die hand van 'n voëlvanger.
6 Gaan na die mier, luiaard, kyk na sy weë en word wys!
7 Hy wat geen aanvoerder, opsigter of heerser het nie,
8 maak sy brood klaar in die somer, bêre sy voedsel weg in die oestyd.
9 Hoe lank, luiaard, sal jy bly lê, wanneer sal jy opstaan uit jou slaap?
10 Nog 'n bietjie slaap, nog 'n bietjie sluimer, nog 'n bietjie hande-vou om uit te rus!
11 So kom dan jou armoede soos 'n rondloper en jou gebrek soos 'n gewapende man.
12 'n Deugniet, 'n kwaaddoener is hy wat met 'n valse mond rondloop,
13 wat met sy oë knip, met sy voete beduie, met sy vingers tekens gee;
14 in wie se hart valse streke is, wat altyd onheil bewerk en tweedrag saai.
15 Daarom sal sy ondergang skielik kom, onvoorsiens sal hy verbreek word sonder dat daar genesing voor is.
16 Hierdie ses dinge haat die HERE, en sewe is vir sy siel 'n gruwel:
17 trotse oë, 'n leuenagtige tong en hande wat onskuldige bloed vergiet,
18 'n hart wat onheilsplanne beraam, voete wat haastig na die kwaad toe loop,
19 een wat as valse getuie leuens uitstrooi en tussen broers tweedrag saai.
20 Bewaar, my seun, die gebod van jou vader, en verwerp die onderwysing van jou moeder nie;
21 bind dit gedurigdeur op jou hart, hang dit om jou hals;
22 mag dit jou lei as jy wandel, oor jou wag hou as jy slaap en jou toespreek as jy wakker word.
23 Want die gebod is 'n lamp en die onderwysing 'n lig en die teregwysinge van die tug 'n weg tot die lewe,
24 om jou te bewaar vir 'n slegte vrou, vir die gevlei van 'n vreemde tong.
25 Begeer haar skoonheid nie in jou hart nie, en laat sy jou nie vang met haar ooglede nie;
26 want vir 'n hoer verval 'n mens tot 'n stuk brood, en 'n ander se vrou maak jag op 'n kosbare lewe.
27 Kan iemand vuur in sy skoot dra sonder dat sy klere verbrand?
28 Of kan iemand op gloeiende kole loop sonder dat sy voete brandwonde kry?
29 So is dit met hom wat by die vrou van sy naaste ingaan; elkeen wat haar aanraak, sal nie ongestraf bly nie.
30 'n Dief word nie verag as hy steel om sy begeerte te bevredig nie, omdat hy honger het;
31 en as hy uitgevind word, moet hy sewevoudig vergoeding gee; al die goed van sy huis moet hy gee.
32 Hy wat owerspel pleeg, is sonder verstand; hy wat sy eie lewe wil verwoes, hy doen so iets;
33 slae en skande sal hy kry, en sy smaad sal nie uitgewis word nie;
34 want jaloersheid is 'n toorngloed in 'n man, en op die dag van wraak verskoon hy nie;
35 hy neem glad geen losprys in aanmerking nie, en hy willig nie in nie al maak jy die omkoopgeskenk nog so groot.
1 Poikani, jos olet toisen puolesta mennyt takuuseen, lyönyt kättä vieraan kanssa,
2 jos omat puheesi ovat kietoneet sinut verkkoonsa, lupauksesi vanginneet sinut ansaan,
3 vieneet sinut vieraan ihmisen käsiin, tee silloin näin, poikani, jotta pelastuisit: Mene ja vetoa häneen, ahdista häntä pyynnöilläsi,
4 älä suo silmillesi unta äläkä luomillesi lepoa.
5 Pelasta itsesi niin kuin pakeneva gaselli, kuin lintu, joka väistää pyyntimiehen paulan.
6 Mene, laiskuri, muurahaisen luo, katso sen aherrusta ja ota opiksesi.
7 Ei sillä ole ketään käskijää, ei herraa eikä hallitsijaa,
8 ja silti se kerää kesällä ruokansa ja täyttää varastonsa korjuun aikaan.
9 Kuinka kauan sinä, laiskuri, makaat, milloin havahdut unestasi?
10 Nuku vielä hiukan, torku hiukan, makaa kädet ristissä vielä hetki,
11 niin köyhyys käy päällesi kuin rosvo, puute niin kuin röyhkeä kulkuri.
12 Kelvoton se ihminen, läpeensä paha, joka kaikkialla kieroilee,
13 joka iskee silmää, tönäisee jalkaa, antaa sormillaan salaisen merkin.
14 Kavalasti hän punoo juoniaan, ehtimiseen hän on riitoja rakentamassa.
15 Siksi hän saa äkillisen lopun: hetkessä hän musertuu, eikä apua tule.
16 Kuutta asiaa Herra vihaa, seitsemää hän ei edessään siedä:
17 ylpeitä silmiä, petollista kieltä, viattoman veren tahraamia käsiä,
18 sydäntä, joka punoo ilkeitä juonia, jalkoja, jotka rientävät rikoksen teille,
19 väärää todistajaa ja vilpin puhujaa ja ihmistä, joka yllyttää veljen veljeä vastaan.
20 Poikani, pidä mielessäsi isäsi käskyt, älä väheksy äitisi opetusta.
21 Ripusta ne kaulaasi, pidä aina niitä sydäntäsi vasten.
22 Kun kuljet, ne ovat oppaanasi, kun nukut, ne pitävät vartiota, ja kun heräät, ne puhuvat sinulle.
23 Käsky on lamppu, opetus on valo, kuri ja kasvatus on elämän tie.
24 Ne varjelevat sinut pahalta naiselta, vieraan naisen liukkaalta kieleltä.
25 Älä eksy hänen kauneutensa lumoihin, älä mene ansaan, kun hän katsoo.
26 Portto pyytää vain leivän hinnan, mutta toisen miehen vaimo vie sinulta hengen.
27 Voiko kukaan pitää sylissään hehkuvia kekäleitä ilman että vaatteet syttyvät tuleen?
28 Voiko kukaan kävellä tulisilla hiilillä ilman että jalat kärventyvät?
29 Samoin käy sen, joka lähestyy toisen vaimoa: joka toisen vaimoon kajoaa, on saava rangaistuksensa.
30 Halveksitaanhan sitäkin, joka nälissään varastaa vain saadakseen syödä vatsansa täyteen --
31 kiinni jäätyään hän joutuu maksamaan seitsenkertaisesti, antamaan kaiken mitä omistaa.
32 Mieletön siis se mies, joka viettelee toisen vaimon -- niin tekee vain se, joka ei hengestään piittaa.
33 Häntä odottaa raippa ja pilkka, lähtemätön on hänen häpeänsä.
34 Sillä mustasukkaisen miehen raivo ei laannu, ei hän tunne sääliä, kun koston aika tulee,
35 ei lepy, vaikka häntä kuinka lepyttäisi, ei lauhdu, vaikka häntä kuinka lahjoisi.