1 Davut oğlu İsrail Kralı Süleymanın özdeyişleri:

2 Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak, 2 Akıllıca sözleri anlamak,

3 Başarıya götüren terbiyeyi edinip 2 Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,

4 Saf kişiyi ihtiyatlı, 2 Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.

5 Özdeyişlerle benzetmeleri, 2 Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için 2 Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın, 2 Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.

7 RAB korkusudur bilginin temeli. 2 Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.

8 Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver, 2 Annenin öğrettiklerinden ayrılma.

9 Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk, 2 Boynun için gerdanlık olacaktır.

10 Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.

11 Şöyle diyebilirler: 2 ‹‹Bizimle gel, 2 Adam öldürmek için pusuya yatalım, 2 Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.

12 Onları ölüler diyarı gibi diri diri, 2 Ölüm çukuruna inenler gibi 2 Bütünüyle yutalım.

13 Bir sürü değerli mal ele geçirir, 2 Evlerimizi ganimetle doldururuz.

14 Gel, sen de bize katıl, 2 Tek bir kesemiz olacak.››

15 Oğlum, böyleleriyle gitme, 2 Onların tuttuğu yoldan uzak dur.

16 Çünkü ayakları kötülüğe koşar, 2 Çekinmeden kan dökerler.

17 Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.

18 Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer. 2 Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.

19 Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir. 2 Bu düşkünlük onları canlarından eder.

20 Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor, 2 Meydanlarda sesleniyor.

21 Kalabalık sokak başlarında bağırıyor, 2 Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:

22 ‹‹Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz? 2 Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? 2 Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?

23 Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar, 2 Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.

24 Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz. 2 Elimi uzattım, umursayan olmadı.

25 Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi, 2 Uyarılarımı duymak istemediniz.

26 Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim. 2 Belaya uğradığınızda, 2 Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde, 2 Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz, 2 Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde, 2 Sizinle alay edeceğim.

28 O zaman beni çağıracaksınız, 2 Ama yanıtlamayacağım. 2 Var gücünüzle arayacaksınız beni, 2 Ama bulamayacaksınız.

29 Çünkü bilgiden nefret ettiniz. 2 RABden korkmayı reddettiniz.

30 Öğütlerimi istemediniz, 2 Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.

31 Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, 2 Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.

32 Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak. 2 Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.

33 Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak, 2 Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.››

1 The proverbs of Solomon the son of David, king of Israel:

2 To know wisdom and instruction;

To discern the words of understanding;

3 To receive instruction in wise dealing,

In righteousness and justice and equity;

4 To give prudence to the simple,

To the young man knowledge and discretion:

5 That the wise man may hear, and increase in learning;

And that the man of understanding may attain unto sound counsels:

6 To understand a proverb, and a figure,

The words of the wise, and their dark sayings.

7 The fear of Jehovah is the beginning of knowledge;

But the foolish despise wisdom and instruction.

8 My son, hear the instruction of thy father,

And forsake not the law of thy mother:

9 For they shall be a chaplet of grace unto thy head,

And chains about thy neck.

10 My son, if sinners entice thee,

Consent thou not.

11 If they say, Come with us,

Let us lay wait for blood;

Let us lurk privily for the innocent without cause;

12 Let us swallow them up alive as Sheol,

And whole, as those that go down into the pit;

13 We shall find all precious substance;

We shall fill our houses with spoil;

14 Thou shalt cast thy lot among us;

We will all have one purse:

15 My son, walk not thou in the way with them;

Refrain thy foot from their path:

16 For their feet run to evil,

And they make haste to shed blood.

17 For in vain is the net spread

In the sight of any bird:

18 And these lay wait for their own blood;

They lurk privily for their own lives.

19 So are the ways of every one that is greedy of gain;

It taketh away the life of the owners thereof.

20 Wisdom crieth aloud in the street;

She uttereth her voice in the broad places;

21 She crieth in the chief place of concourse;

At the entrance of the gates,

In the city, she uttereth her words:

22 How long, ye simple ones, will ye love simplicity?

And scoffers delight them in scoffing,

And fools hate knowledge?

23 Turn you at my reproof:

Behold, I will pour out my spirit upon you;

I will make known my words unto you.

24 Because I have called, and ye have refused;

I have stretched out my hand, and no man hath regarded;

25 But ye have set at nought all my counsel,

And would none of my reproof:

26 I also will laugh in the day of your calamity;

I will mock when your fear cometh;

27 When your fear cometh as a storm,

And your calamity cometh on as a whirlwind;

When distress and anguish come upon you.

28 Then will they call upon me, but I will not answer;

They will seek me diligently, but they shall not find me:

29 For that they hated knowledge,

And did not choose the fear of Jehovah,

30 They would none of my counsel,

They despised all my reproof.

31 Therefore shall they eat of the fruit of their own way,

And be filled with their own devices.

32 For the backsliding of the simple shall slay them,

And the careless ease of fools shall destroy them.

33 But whoso hearkeneth unto me shall dwell securely,

And shall be quiet without fear of evil.