1 Quand tu seras assis pour manger avec quelque Seigneur, considère attentivement ce qui sera devant toi.
2 Autrement tu te mettras le couteau à la gorge, si ton appétit te domine.
3 Ne désire point ses friandises, car c'est une viande trompeuse.
4 Ne travaille point à t'enrichir; et désiste-toi de la résolution que tu en as prise.
5 Jetteras-tu tes yeux sur ce qui [bientôt] n'est plus? car certainement il se fera des ailes; il s'envolera, comme un aigle dans les cieux.
6 Ne mange point la viande de celui qui a l'œil malin, et ne désire point ses friandises.
7 Car selon qu'il a pensé en son âme, tel est-il. Il te dira bien : mange et bois, mais son cœur n'est point avec toi.
8 Ton morceau, que tu auras mangé, tu le voudrais rendre, et tu auras perdu tes paroles agréables.
9 Ne parle point, le fou t'écoutant; car il méprisera la prudence de ton discours.
10 Ne recule point la borne ancienne, et n'entre point dans les champs des orphelins :
11 Car leur garant est puissant; il défendra leur cause contre toi.
12 Applique ton cœur à l'instruction, et tes oreilles aux paroles de science.
13 N'écarte point du jeune enfant la correction; quand tu l'auras frappé de la verge, il n'en mourra point.
14 Tu le frapperas avec la verge, mais tu délivreras son âme du sépulcre.
15 Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s'en réjouira, oui, moi-même.
16 Certes mes reins tressailliront de joie, quand tes lèvres proféreront des choses droites.
17 Que ton cœur ne porte point d'envie aux pécheurs; mais [adonne-toi] à la crainte de l'Eternel tout le jour.
18 Car véritablement il y aura [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.
19 Toi, mon fils, écoute, et sois sage; et fais marcher ton cœur dans cette voie.
20 Ne fréquente point les ivrognes, ni les gourmands.
21 Car l'ivrogne et le gourmand seront appauvris; et le long dormir fait vêtir des robes déchirées.
22 Ecoute ton père, [comme] étant celui qui t'a engendré; et ne méprise point ta mère, quand elle sera devenue vieille.
23 Achète la vérité, et ne la vends point; achète la sagesse, l'instruction et la prudence.
24 Le père du juste s'égayera extrêmement; et celui qui aura engendré le sage, en aura de la joie.
25 Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t'a enfanté s'égaye.
26 Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux prennent garde à mes voies.
27 Car la femme débauchée est une fosse profonde, et l'étrangère est un puits de détresse;
28 Aussi se tient-elle en embûche, comme après la proie : et elle multipliera les transgresseurs entre les hommes.
29 A qui est : malheur à moi? à qui est : hélas? à qui les débats? à qui le bruit? à qui les blessures sans cause? à qui la rougeur des yeux?
30 A ceux qui s'arrêtent auprès du vin, et qui vont chercher le vin mixtionné.
31 Ne regarde point le vin quand il se montre rouge, et quand il donne sa couleur dans la coupe, et qu'il coule droit.
32 Il mord par derrière comme un serpent, et il pique comme un basilic.
33 Puis tes yeux regarderont les femmes étrangères, et ton cœur parlera en insensé.
34 Et tu seras comme celui qui dort au cœur de la mer, et comme celui qui dort au sommet du mât.
35 On m'a battu, [diras-tu], et je n'en ai point été malade; on m'a moulu de coups, et je ne l'ai point senti; quand me réveillerai-je? Je me remettrai encore à le chercher.
1 Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;
2 Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.
3 Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.
4 Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.
5 Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.
6 Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.
7 Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.
8 La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.
9 En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.
10 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.
11 Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.
12 Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.
13 Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.
14 Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol.
15 Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.
16 Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.
17 Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.
18 Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.
19 Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.
20 Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;
21 Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.
22 Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.
23 Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.
24 Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.
25 Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.
26 Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.
27 Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.
28 Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.
29 Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?
30 Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.
31 Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:
32 En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.
33 Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.
34 Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.
35 Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.