1 Älä kadehdi pahoja ihmisiä, älä tavoittele heidän seuraansa,

2 sillä heillä on mielessään tuhoisat aikeet, heidän puheensa saa aikaan pelkkää pahaa.

3 Viisaudella talo rakennetaan, ymmärrys on sen perustus,

4 tieto ja taito täyttävät sen huoneet kalleuksilla ja kaikella kauniilla.

5 Viisaus on väkevyyttä, kokemus tuo voimaa.

6 Viisas suunnitelma auttaa sodassa, hyvät neuvonantajat tuovat menestyksen.

7 Koskapa tyhmä olisi tilanteen tasalla! Pysyköön siis neuvonpidossa vaiti.

8 Joka aina punoo juonia, saa vehkeilijän nimen.

9 Mielettömän ajatukset täyttää synti, herjaajaa jokainen kammoksuu.

10 Annatko periksi ahdingon tullen? Vähätpä ovat voimasi.

11 Mene väliin, kun syytöntä viedään surmattavaksi, riennä apuun, kun hän hoippuu teloituspaikalle.

13 Syö, poikani, hunajaa, se on hyvää, ja mesi on makeaa kielelläsi.

14 Yhtä lailla on viisaus sinulle hyväksi: kun löydät sen, sinulla on tulevaisuus, toivosi ei raukea tyhjiin.

15 Älä väijy, jumalaton, hurskaan majaa, älä tuhoa hänen kotiaan.

16 Vaikka hurskas seitsemästi kaatuisi, hän nousee jälleen, mutta jumalaton sortuu onnettomuuteensa.

17 Kun vihamiehesi kaatuu, älä iloitse, kun hän kompastuu, älä riemuitse,

18 ettei Herra sen nähdessään suuttuisi sinuun ja kääntäisi vihaansa hänestä pois.

19 Älä kiivastu pahantekijöille, älä kadehdi jumalattomia,

20 sillä pahoilla ei ole tulevaisuutta ja jumalattoman lamppu sammuu.

21 Pelkää Herraa, poikani, ja kuningasta. Vältä niitä, jotka hankkivat kapinaa,

22 sillä yhdessä hetkessä he kukistuvat. Millainen onkaan heidän rangaistuksensa!

23 Nämäkin ovat viisaiden sanoja. Ei sovi tuomarille puolueellisuus.

25 Toisin käy sen, joka tuomitsee oikein: hänen osanaan on siunaus ja menestys.

26 Kuin suudelma suulle on suora vastaus.

27 Tee ensin tilustesi työt, pane ensiksi peltosi kuntoon, vasta sitten on talon ja perheen vuoro.

28 Älä todista toisesta väärin -- ethän tahdo pettää ketään puheellasi?

30 Minä kuljin laiskurin pellon laitaa, katselin typeryksen viinitarhaa,

31 ja mitä näinkään: pelkkiä nokkosia, tarhan, jossa rehottivat ohdakkeet ja jonka kiviaita oli luhistunut.

32 Minä katsoin ja painoin mieleeni, otin opikseni siitä minkä näin.

33 Nuku vielä hiukan, torku hiukan, makaa kädet ristissä vielä hetki,

34 niin köyhyys käy päällesi kuin rosvo, puute niin kuin röyhkeä kulkuri.

1 Não tenhas inveja dos homens maus, Nem desejes estar com eles;

2 Porque o seu coração medita a opressão, E os seus lábios falam a malícia.

3 Com a sabedoria edifica-se a casa, E com o entendimento se estabelece;

4 E pelo conhecimento encher-se-ão as câmaras De todas as riquezas preciosas e deleitáveis.

5 O varão sábio é forte, O homem inteligente aumenta a força.

6 Pois com prudência tu farás a guerra, E na multidão de conselheiros há segurança.

7 A sabedoria é alta demais para o insensato, Ele não abre a boca na porta.

8 Aquele que cuida em fazer o mal, A esse chamarão intrigante.

9 O desígnio do insensato é pecado, E o escarnecedor é abominação aos homens.

10 Se enfraqueces no dia da adversidade, Minguada é a tua força.

11 Livra os que estão sendo levados para a morte, E os que estão prestes a serem mortos, a esses detém.

12 Se disseres: Eis que não o soubemos; Porventura não o considera aquele que pesa os corações? Não o conhece aquele que guarda a tua alma? E não retribuirá ele a cada um segundo as suas obras?

13 Come, filho meu, do mel, porque é bom; E do favo que é doce ao teu paladar;

14 Tal conhecerás ser a sabedoria para a tua alma; Se a tiveres achado, então haverá galardão, E não será cortada a tua esperança.

15 Não te ponhas em emboscada, homem perverso, contra a habitação do justo; Nem assoles a sua pousada,

16 Porque o justo cai sete vezes e se torna a levantar, Mas os perversos são derrubados pela calamidade.

17 Não te regozijes, quando cair o teu inimigo, Nem se alegre o teu coração, quando for ele derrubado,

18 Para que Jeová não o veja, e que isto lhe desagrade, E que tire de cima dele a sua ira.

19 Não te incomodes por causa dos malfeitores, Nem tenhas inveja dos perversos,

20 Porque não há futuro para o homem mau; A lâmpada dos perversos apagar-se-á.

21 Teme, filho meu, a Jeová e ao rei, E não te metas com os que gostam de mudanças,

22 Porque de repente se levantará a sua calamidade; E quem sabe a destruição de ambos?

23 Estes também são provérbios dos sábios. Deixar-se levar de respeitos humanos nos juízos não é bom.

24 Aquele que diz ao perverso: Tu és justo; Amaldiçoá-lo-ão os povos, aborrece-lo-ão as nações;

25 Mas os que o repreenderem se acharão bem, E sobre eles virá a bênção de prosperidade.

26 Beija os lábios A quem dá uma resposta sincera.

27 Cuida dos teus negócios lá fora, Põe o teu campo em condições, E depois edifica a tua casa.

28 Não sejas sem causa testemunha contra o teu próximo, E não enganes com os teus lábios.

29 Não digas: Como ele me fez a mim, assim eu farei a ele; Retribuirei ao homem segundo as suas obras.

30 Passei pelo campo do preguiçoso, E pela vinha do homem falto de entendimento;

31 Eis que tudo estava cheio de espinhos, A sua superfície estava coberta de urtigas, E o seu muro de pedra estava demolido.

32 Então eu contemplei e meditei bem; Vi, e recebi a instrução.

33 Um pouco para dormir, um pouco para toscanejar, Um pouco para cruzar os braços em repouso;

34 Assim virá a tua pobreza como um salteador, E a tua indigência como um homem armado.