1 Também estes são provérbios de Salomão, que foram transcritos pelos homens a serviço de Ezequias, rei de Judá.
2 A glória de Deus
é encobrir as coisas,
mas a glória dos reis é investigá-las.
3 Como a altura dos céus
e a profundeza da terra,
assim também o coração dos reis
é insondável.
4 Tire a escória da prata,
e sairá um vaso para o ourives;
5 tire o ímpio da presença do rei,
e o seu trono se firmará na justiça.
6 Não se glorie na presença do rei,
nem se ponha
no meio dos grandes,
7 porque melhor é que lhe digam:
"Suba para cá!",
do que ser humilhado
diante do príncipe.
A respeito do que
os seus olhos viram,
8 não se apresse a levar ao tribunal,
pois, ao fim, o que é que você fará,
se o seu próximo o puser
em apuros?
9 Defenda a sua causa
diretamente com o seu próximo
e não revele o segredo do outro.
10 Do contrário, quem o ouvir
poderá envergonhá-lo,
e você nunca se livrará
dessa má fama.
11 Como maçãs de ouro
em bandejas de prata,
assim é a palavra
dita a seu tempo.
12 Como pendentes
e joias de ouro puro,
assim é a repreensão
dada por um sábio
a um ouvinte atento.
13 Como o frescor de neve
no tempo da colheita,
assim é o mensageiro fiel
para com os que o enviam,
porque refrigera
a alma dos seus senhores.
14 Como nuvens e ventos
que não trazem chuva,
assim é aquele que se gaba
de presentes que não deu.
15 Com paciência
se convence um príncipe,
e a língua branda
quebra ossos.
16 Você encontrou mel?
Coma apenas o suficiente,
para que você não fique enjoado
e venha a vomitá-lo.
17 Não seja frequente
na casa do seu próximo,
para que ele não se canse de você
e passe a detestá-lo.
18 Martelo, espada e flecha aguda
é o que levanta falso testemunho
contra o seu próximo.
19 Como dente quebrado
e pé sem firmeza,
assim é a confiança
numa pessoa desleal
em tempo de angústia.
20 Como quem se despe
num dia de frio
e como vinagre sobre feridas,
assim é o que entoa canções
para quem está aflito.
21 Se o seu inimigo tiver fome,
dê-lhe de comer;
se tiver sede,
dê-lhe de beber,
22 porque assim você amontoará
brasas vivas
sobre a cabeça dele,
e o Senhor recompensará você.
23 O vento norte traz chuva,
e a língua que espalha calúnias
traz o rosto irado.
24 Melhor é morar
no canto do terraço
do que com uma mulher briguenta
na mesma casa.
25 Como água fria
para quem tem sede,
assim é a boa notícia
que vem de um país distante.
26 Como fonte que foi turvada
e manancial contaminado,
assim é o justo que cede ao ímpio.
27 Comer muito mel não é bom;
assim, procurar a própria honra
não é honra.
28 Como cidade derrubada,
que não tem muralhas,
assim é aquele que não tem
domínio próprio.
1 haec quoque parabolae Salomonis quas transtulerunt viri Ezechiae regis Iuda
2 gloria Dei celare verbum et gloria regum investigare sermonem
3 caelum sursum et terra deorsum et cor regum inscrutabile
4 aufer robiginem de argento et egredietur vas purissimum
5 aufer impietatem de vultu regis et firmabitur iustitia thronus eius
6 ne gloriosus appareas coram rege et in loco magnorum ne steteris
7 melius est enim ut dicatur tibi ascende huc quam ut humilieris coram principe
8 quae viderunt oculi tui ne proferas in iurgio cito ne postea emendare non possis cum dehonestaveris amicum tuum
9 causam tuam tracta cum amico tuo et secretum extraneo non reveles
10 ne forte insultet tibi cum audierit et exprobrare non cesset
11 mala aurea in lectis argenteis qui loquitur verbum in tempore suo
12 inauris aurea et margaritum fulgens qui arguit sapientem et aurem oboedientem
13 sicut frigus nivis in die messis ita legatus fidelis ei qui misit eum animam illius requiescere facit
14 nubes et ventus et pluviae non sequentes vir gloriosus et promissa non conplens
15 patientia lenietur princeps et lingua mollis confringet duritiam
16 mel invenisti comede quod sufficit tibi ne forte saturatus evomas illud
17 subtrahe pedem tuum de domo proximi tui nequando satiatus oderit te
18 iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum
19 dens putridus et pes lapsus qui sperat super infideli in die angustiae
20 et amittit pallium in die frigoris acetum in nitro et qui cantat carmina cordi pessimo
21 si esurierit inimicus tuus ciba illum et si sitierit da ei aquam bibere
22 prunam enim congregabis super caput eius et Dominus reddet tibi
23 ventus aquilo dissipat pluvias et facies tristis linguam detrahentem
24 melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
25 aqua frigida animae sitienti et nuntius bonus de terra longinqua
26 fons turbatus pede et vena corrupta iustus cadens coram impio
27 sicut qui mel multum comedit non est ei bonum sic qui scrutator est maiestatis opprimitur gloria
28 sicut urbs patens et absque murorum ambitu ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum