1 Na kua tata nga ra o Rawiri e mate ia; a ka ako ia i tana tama, i a Horomona, ka mea,
2 E haere ana tenei ahau i te ara o te whenua katoa: na kia kaha, whakatane:
3 A kia mau ki te whakahau a Ihowa, a tou Atua, kia haere i ana ara, kia mau ki ana tikanga, ki ana whakahau, ki ana whakaritenga, ki ana whakaaturanga, ki nga mea kua oti te tuhituhi ki te ture a Mohi, kia tika ai tau i nga mea katoa e mea ai koe, i nga wahi katoa e tahuri ai koe:
4 Kia mana ai i a Ihowa tana kupu i korero ai ia moku, i mea ia, Ki te tupato au tamariki ki to ratou ara, ki te whakapaua katoatia o ratou ngakau, o ratou wairua, ki te haere i toku aroaro i runga i te pono, e kore e whakakorea, e ai ki tana, teta hi tangata mau mo te torona o Iharaira.
5 Na e mohio ana hoki koe ki ta Ioapa tama a Teruia i mea ai ki ahau, ki tana i mea ai ki nga rangatira ope tokorua o Iharaira, ki a Apanere tama a Nere, ki a Amaha tama a Ietere, i patua ra e ia, a whakahekea ana nga toto o te whawhai i te wa o te rangimarie, whakahekea ana nga toto o te whawhai ki tona whitiki i tona hope, ki ona hu i ona waewae.
6 Na kia rite tau e mea ai ki tau i matau ai, a kaua e tukua tona upoko hina kia heke atu ki te rua i runga i te rangimarie.
7 Kia puta ia tou aroha ki nga tama a Paratirai Kireari, kia uru hoki ratou ki te hunga e kai ana ki tau tepu: i pera hoki ratou, i whakatau ki ahau i toku rerenga i tou tuakana, i a Apoharama.
8 Na kei a koe na a Himei tama a Kera o Pineamine, o Pahurimi, tera i kanga ra ki ahau, kino atu te kanga, i te ra i haere ai ahau ki Mahanaima: otiia i haere mai ki ahau ki raro, ki Horano ki te whakatau i ahau, a oatitia ana a Ihowa e ahau ki a i a; i mea ahau, E kore ahau e whakamate i a koe ki te hoari.
9 Na kaua ia e meinga he harakore, he tangata mohio hoki koe, a e matau ana ki tau e mea ai ki a ia; engari kia heke tona upoko hina ki te rua i runga i te toto.
10 Na moe ana a Rawiri ki ona matua, a tanumia ana ki te pa o Rawiri.
11 Ko nga ra i kingi ai a Rawiri ki a Iharaira, e wha tekau tau: e whitu nga tau i kingi ai ia ki Heperona, e toru tekau ma toru ano nga tau i kingi ai ki Hiruharama.
12 Na noho ana a Horomona i runga i te torona o Rawiri, o tona papa, a u rawa tona kingitanga.
13 Na ka haere a Aronia tama a Hakiti ki a Patehepa whaea o Horomona. A ka mea tera, I haere mai ranei koe i runga i te pai? A ka mea ia, I runga ano i te pai.
14 A i mea ano ia, He kupu taku ki a koe. A ka mea tera, Korero.
15 Na ka mea ia, E mohio ana koe, i ahau te kingitanga, i anga mai ano nga kanohi o Iharaira katoa ki ahau hei kingi: heoi kua kauparea ketia nei te kingitanga, a riro ana i toku teina: nona hoki, na Ihowa mai.
16 Na kotahi tenei tono aku ki a koe: kaua e whakakahoretia taku. A ka mea tera ki a ia, Korero.
17 Na ka mea ia, Tena, korero ki a Kingi Horomona, e kore hoki ia e whakakahore ki tau, kia homai e ia a Apihaka Hunami hei wahine maku.
18 Na ka mea a Patehepa, E pai ana, me korero tau e ahau ki te kingi.
19 Heoi haere ana a Patehepa ki a Kingi Horomona ki te korero ki a ia i ta Aronia. A whakatika ana te kingi ki te whakatau ki a ia, piko ana ki a ia, a ka noho iho ano ki tona torona; a ka meinga e ia kia whakaturia he torona mo te whaea o te kingi, a noho ana tera ki tona ringa matau.
20 Katahi ka mea ia, Kotahi tenei mea iti hei tononga maku ki a koe: kaua taku e whakakahoretia. A ka mea te kingi ki a ia, Tonoa, e toku whaea; e kore hoki ahau e whakakahore ki tau.
21 A ka mea tera, Kia hoatu a Apihaka Hunami hei wahine ma tou tuakana, ma Aronia.
22 Na ka whakahoki a Kingi Horomona, ka mea ki tona whaea, He aha i tonoa ai e koe a Apihaka Hunami ma Aronia? Tonoa ano hoki te kingitanga mona; ko ia hoki toku tuakana; mona, mo Apiatara tohunga, mo Ioapa tama a Teruia.
23 Katahi ka oatitia a Ihowa e Kingi Horomona, ka mea, Kia meatia mai tenei e te Atua ki ahau, me tetahi atu mea ano, mehemea ehara i te kupu whakamate mona ano tenei i korerotia nei e Aronia.
24 Tena ra, e ora ana a Ihowa i whakapumau nei i ahau, i whakanoho nei i ahau ki te torona o Rawiri, o toku papa, i mea nei hoki i tetahi whare moku, i te pera me tana i korero ai, ko aianei pu mate ai a Aronia.
25 Na ka tonoa e Kingi Horomona a Penaia tama a Iehoiara; a rere ana tera ki runga ki a ia, na kua mate.
26 Na ka mea te kingi ki te tohunga ki a Apiatara, Haere ki Anatoto, ki au mara; e tika ana hoki te mate mou: otiia e kore ahau e whakamate i a koe i tenei ra, no te mea nau i mau te aaka a te Ariki, a Ihowa, i mua i a Rawiri, i toku papa, i mate a no hoki koe i nga mate katoa o toku papa.
27 Heoi peia ana a Apiatara e Horomona i te mahi tohunga ki a Ihowa; kia tutuki ai te kupu a Ihowa i korero ai ki Hiro mo te whare o Eri.
28 Na ka tae te rongo ki a Ioapa: i anga hoki a Ioapa ki te whai i a Aronia, engari kahore i tahuri ki a Apoharama. Na rere ana a Ioapa ki te tapenakara o Ihowa, kei te pupuri i nga haona o te aata.
29 A ka korerotia ki a Kingi Horomona, Kua rere a Ioapa ki te tapenakara o Ihowa, na, kei te taha o te aata. Katahi ka unga a Penaia tama a Iehoiara e Horomona, a ka mea ia, Haere, e rere ki runga i a ia.
30 Na ka tae a Penaia ki te tapenakara o Ihowa, ka mea ki a ia, Ko te kupu tenei a te kingi, Puta mai ki waho. Ano ra ko tera, Kahore, engari kia mate ahau ki konei. Na ka whakahokia te korero e Penaia ki te kingi; i mea ia, Ko te kupu tenei a Ioap a, ko tana tenei i whakahoki ai ki ahau.
31 Ano ra ko te kingi ki a ia, Meatia tana i korero ai; rere atu ki runga ki a ia, ka tanu i a ia; kia whakakahoretia atu ai e koe i ahau, i te whare hoki o toku papa, nga toto i whakahekea noatia e Ioapa.
32 A ka whakahokia iho e Ihowa ona toto ki runga ano ki tona matenga, nana hoki i rere ki runga i nga tangata tokorua, ki nga tangata e tika ake ana, e pai ake ana i a ia, a patua iho ki te hoari, kihai ano hoki toku papa, a Rawiri i mohio, ara ki a Apanere tama a Nere, ki te rangatira o te ope o Iharaira, raua ko Amaha tama a Ietere, rangatira o te ope o Hura.
33 Heoi ka hoki iho o raua toto ki runga ki te matenga o Ioapa, ki runga ano ki te matenga o ona uri a ake ake; ki a Rawiri ia, ratou ko ona uri, ko tona whare, ko tona torona, ka mau ta Ihowa rongo a ake ake.
34 Na ko te haerenga o Penaia tama a Iehoiara ki runga, a rere ana ki runga ki a ia, whakamatea iho; a tanumia iho ia ki tona whare, ki te koraha.
35 A meinga ana e te kingi a Penaia tama a Iehoiara hei rangatira ope i muri i a ia; i meinga e te kingi a Haroko tohunga hei whakakapi mo Apiatara.
36 Na ka tono tangata te kingi ki te karanga i a Himei, a ka mea ki a ia, Hanga he whare mou ki Hiruharama, hei reira noho ai; kaua hoki e haere atu i reira ki hea, ki hea.
37 Ko a te ra hoki e puta ai koe ki waho, e whiti ai i te awa i Kitirono, kia tino mohio koe, ko te mate kau mou; hei runga ano i tou matenga ou toto.
38 Na ka mea a Himei ki te kingi, He pai tena kupu; ka pena tau pononga me ta toku ariki, me ta te kingi i korero mai na. Na he maha nga ra i noho ai a Himeiki Hiruharama.
39 A i te mutunga o nga tau e toru ka tahuti nga pononga tokorua a Himei ki a Akihi tama a Maaka kingi o Kata. A ka korerotia ki a Himei, Nana, ko au pononga tera, kei Kata.
40 Na ko te whakatikanga o Himei, whakanohoia ana tana kaihe, a haere ana ki Kata, ki a Akihi, ki te rapu i ana pononga: heoi haere ana a Himei, a kawea ana mai e ia ana pononga i Kata.
41 Na ka korerotia ki a Horomona, i haere atu a Himei i Hiruharama ki Kata, a kua hoki mai ano.
42 Na ka tono tangata te kingi ki te karanga i a Himei, a ka mea ki a ia, Kahore ianei koe i whakaoatitia e ahau ki a Ihowa, me taku whakaatu ano ki a koe, me taku ki atu ano, Ko te ra e puta ai koe ki waho, e haere ai ki hea ranei, ki hea ranei, k ia tino mohio koe, ko te mate kau mou? I mea mai ano koe ki ahau, He pai te kupu i rongo ai ahau.
43 He aha ra koe te pupuri ai i te oati a Ihowa, i te whakahau i whakahaua ai koe e ahau?
44 I mea ano te kingi ki a Himei, E mohio ana koe, e mohio ana ano tou ngakau, ki te kino katoa, ki tau i mea ai ki toku papa, ki a Rawiri. Na ka whakahokia nei e Ihowa tou kino ki runga ki tou matenga:
45 Ka manaakitia ia a Kingi Horomona, ka pumau tonu ano te torona o Rawiri i te aroaro o Ihowa a ake ake.
46 Heoi ka whakahau te kingi ki a Penaia tama a Iehoiara, haere ana tera ki waho, rere ana ki runga ki a ia, na kua mate. Na kua pumau te kingitanga i te ringa o Horomona.
1 大卫的死期近了, 就嘱咐他的儿子所罗门说:
2 "我现在要走世人必走的路了, 你当坚强作大丈夫,
3 谨守耶和华你 神所吩咐的, 遵行他的道, 按摩西律法所写的, 谨守他的律例、诫命、典章和法度; 这样, 无论你作什么, 无论你往哪里去, 都可以亨通。
4 这样, 耶和华必坚立他所说有关我的话, 说: ‘如果你的子孙谨慎自己所行的, 一心一意、诚诚实实行在我面前, 就不断有人坐以色列的王位了。’
5 你也要知道洗鲁雅的儿子约押对我所行的, 就是对以色列的两个元帅: 尼珥的儿子押尼珥和益帖的儿子亚玛撒所行的。他杀了他们, 在和平的时候流他们的血, 像作战时一样, 把战争的血染在他腰间所束的带子上和脚上所穿的鞋子上。
6 所以你要凭你的智慧而行, 不要让他白发到老, 平平安安下到阴间。
7 但是你要恩待基列人巴西莱的众子, 使他们与你同席吃饭, 因为我逃避你哥哥押沙龙的时候, 他们拿食物来迎接我。
8 与你在一起的有巴户琳的便雅悯人基拉的儿子示每; 我往玛哈念去的那天, 他用狠毒的咒语咒骂我。后来他下到约旦河来迎接我的时候, 我就指着耶和华向他起誓, 说: ‘我必不用刀杀死你。’
9 现在, 你不要以他为无罪, 你是个聪明人, 你必知道该怎样待他, 使他白发苍苍流血下到阴间。"
10 大卫与他的列祖同睡, 葬在大卫城里。
11 大卫作以色列王四十年: 在希伯仑作王七年; 在耶路撒冷作王三十三年。
12 于是所罗门坐在他父亲的王位上, 他的国非常稳固。
13 哈及的儿子亚多尼雅去见所罗门的母亲拔示巴, 拔示巴问他: "你来是为和平吗?"他回答: "是为和平来的。"
14 他又说: "我有话对你说。"拔示巴说: "你说吧! "
15 亚多尼雅说: "你知道这国位原是我的, 以色列众人都希望我作王; 不料国位反归了我的弟弟, 因为他得着国位是出于耶和华。
16 现在我有一事请求你, 请你不要拒绝。"拔示巴对他说: "你说吧! "
17 他说: "求你向所罗门王说, 请他把书念的女子亚比煞赐给我作妻子, 因为他必不会拒绝你。"
18 拔示巴说: "好吧, 我必为你向王请求。"
19 于是拔示巴去见所罗门王, 为亚多尼雅的事向他请求。王起来迎接她, 向她下拜, 然后坐在自己的王座上, 又吩咐人为王的母亲摆设一个座位; 她就坐在王的右边。
20 拔示巴说: "我有一件小事求你, 请不要拒绝我。"王对她说: "母亲, 你说吧, 我必不会拒绝你。"
21 拔示巴说: "请把书念的女子亚比煞赐给你哥哥亚多尼雅作妻子。"
22 所罗门王回答他母亲, 说: "你为什么要为亚多尼雅求书念的女子亚比煞呢?你也可以为他求这个国位, 因为他是我的哥哥, 又有亚比亚他祭司和洗鲁雅的儿子约押拥护他。"
23 于是所罗门王指着耶和华起誓, 说: "如果亚多尼雅不因说了这话而送命, 愿 神惩罚我, 并且加倍惩罚我。
24 现在, 我指着永活的耶和华──那位坚立了我, 使我坐在我父亲大卫的王位上, 又照他所应许, 为我建立家室的──起誓, 今天亚多尼雅必被处死! "
25 于是, 所罗门王差派耶何耶大的儿子比拿雅去击杀亚多尼雅, 他就死了。
26 王对亚比亚他祭司说: "你回亚拿突自己的田地去吧! 你本来是该死的, 但我今天不杀死你, 因为你在我父亲大卫面前抬过主耶和华的约柜, 又与我父亲同受一切苦难。"
27 所罗门就罢免了亚比亚他, 不准他作耶和华的祭司, 这样就应验了耶和华在示罗所说有关以利家的话。
28 约押虽然没有拥护过押沙龙, 但曾拥护亚多尼雅; 这消息传到约押那里, 他就逃到耶和华的帐幕里去, 抓紧祭坛的角。
29 有人告诉所罗门王约押逃到耶和华的帐幕里去了, 现在就在祭坛的旁边。于是所罗门差派耶何耶大的儿子比拿雅去说: "你去把他杀死。"
30 比拿雅来到耶和华的帐幕那里, 对约押说: "王这样吩咐说: ‘你出来! ’"约押说: "我不出去! 我要死在这里。"于是比拿雅回复王说: "约押这样说, 他这样回答我。"
31 王对比拿雅说: "你照着约押的话行吧! 杀死他, 把他埋葬, 好叫约押所流无辜人的血, 从我和我父的家除去。
32 耶和华必使约押流无辜人的血的罪归到他自己头上, 因为他击杀了两个比他又公义又良善的人, 就是用刀杀了以色列的元帅尼珥的儿子押尼珥, 和犹大的元帅益帖的儿子亚玛撒, 这事我的父亲大卫一点都不知道。
33 愿流这二人的血的罪归到约押和他后裔的头上, 直到永远; 但大卫和他的后裔, 他的家和他的国却要从耶和华那里得享平安, 直到永远。"
34 于是耶何耶大的儿子比拿雅上去击杀他, 把他杀死, 葬在旷野约押自己的家中。
35 王任命耶何耶大的儿子比拿雅取代约押统领军队; 又任命撒督祭司取代亚比亚他的职位。
36 王派人去把示每召来, 对他说: "你要为自己在耶路撒冷建造一座房屋, 住在那里, 不可从那里出来到任何别的地方去。
37 你必须知道, 你哪一天出来, 越过汲沦溪, 你哪一天就要死。你流人血的罪必归到你自己的头上。"
38 示每对王说: "这话很好, 我主我王怎么说, 你仆人就照着行。"于是示每在耶路撒冷住了很久。
39 三年以后, 示每的两个仆人逃到迦特王玛迦的儿子亚吉那里。有人告诉示每说: "你的仆人在迦特。"
40 于是示每起来, 预备好自己的骡子, 就往迦特亚吉王那里去寻找他的仆人。示每去了, 又把他的仆人从迦特带回来。
41 有人告诉所罗门示每离开耶路撒冷往迦特去, 又回来了。
42 王就派人把示每召来, 对他说: "我不是叫你指着耶和华起誓, 并且警告你: ‘你必须知道, 你哪一天出去到任何别的地方, 你哪一天就要死’吗?你也对我说过: ‘这话很好, 我必听从。’
43 现在你为什么不遵守你向耶和华所起的誓, 和我吩咐你的命令呢?"
44 王又对示每说: "你自己知道你心里的一切恶事, 就是你向我父亲大卫所行的; 现在耶和华要把你的罪归到你的头上。
45 所罗门王却要蒙福, 大卫的王位必在耶和华眼前得坚立, 直到永远。"
46 于是王命令耶何耶大的儿子比拿雅, 比拿雅就出去击杀示每, 示每就死了。这样, 所罗门就巩固了他的国。