1 Quem bebe demais fica barulhento e caçoa dos outros; o escravo da bebida nunca será sábio.
2 A raiva do rei é como o rugido de um leão; quem provoca o rei arrisca a vida.
3 Qualquer tolo pode começar uma briga; quem fica fora dela é que merece elogios.
4 O lavrador preguiçoso, que não ara as suas terras no tempo certo, não terá nada para colher.
5 Os pensamentos de uma pessoa são como água em poço fundo, mas quem é inteligente sabe como tirá-los para fora.
6 Todos dizem que são bons e fiéis, mas tente achar alguém que realmente seja!
7 Como são felizes os filhos de um pai honesto e direito!
8 Quando o rei senta para julgar, ele logo vê o que está errado.
9 Será que alguém pode dizer que tem a consciência limpa e que já se livrou dos seus pecados?
10 O Senhor Deus detesta quem usa medidas e pesos desonestos.
11 A criança mostra o que é pelo que faz; pelos seus atos a gente pode saber se ela é honesta e boa.
12 O Senhor nos deu olhos para ver e ouvidos para ouvir.
13 Se você gastar o seu tempo dormindo, acabará pobre; trabalhe e terá comida com fartura.
14 Está muito caro — diz o comprador, mas depois sai e se gaba de ter feito um ótimo negócio.
15 Há muito ouro e muitas pedras preciosas; mas falar com conhecimento, isso, sim, é uma joia de valor.
16 Quem aceita ser fiador de um estranho deve dar a sua roupa como garantia de pagamento.
17 A comida que se consegue desonestamente pode ser muito gostosa, mas depois será como areia na boca.
18 Procure bons conselhos e você terá sucesso; não entre na batalha sem antes fazer planos.
19 O mexeriqueiro espalha os segredos; por isso fique longe de quem fala demais.
20 Se você amaldiçoar os seus pais, a sua vida terminará como uma lâmpada que se apaga na escuridão.
21 A riqueza que é ganha facilmente não faz bem à gente.
22 Não seja vingativo; confie em Deus, o Senhor, e ele fará justiça a você.
23 O Senhor detesta quem usa medidas e pesos desonestos.
24 Se é o Senhor quem dirige os nossos passos, como poderemos entender a nossa vida?
25 Pense bem antes de prometer alguma coisa a Deus, pois você poderá se arrepender depois.
26 O rei sábio descobre quem está fazendo o mal e o castiga sem piedade.
27 O Senhor deu aos seres humanos inteligência e consciência; ninguém pode se esconder de si mesmo.
28 Um governo continuará no poder enquanto for humano, justo e honesto.
29 A beleza dos jovens está na sua força, e o enfeite dos velhos são os seus cabelos brancos.
30 Os castigos curam a maldade da gente e melhoram o nosso caráter.
1 Ko ta te waina he whakahi, ko ta te wai kaha he ngangau: a, ko te hunga katoa e whakapohehetia ana e tera, kahore o ratou whakaaro nui.
2 Ano he raiona e hamama ana te wehi o te kingi: ko te tangata e whakaoho ana i a ia kia riri, e hara ana ki tona wairua ake.
3 He whakahonore mo te tangata te noho watea mai i te ngangare: engari ko nga wairangi he kowhetewhete tonu.
4 Kahore te mangere e parau, he mea ki te hotoke; no reira ka pakiki kai mana i te kotinga witi, a kahore e whiwhi.
5 He wai hohonu te whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e utuhia ano ia e te tangata matau.
6 Ko ta te tini o te tangata he kauwhau i tona atawhai ake; ko wai ia e kite i te tangata pono?
7 Ko te tangata tika, e haere ana i runga i tona tapatahi, ka manaakitia ana tamariki i muri i a ia.
8 Ko te kingi e noho ana i runga i te torona whakawa, titaritaria ana e ona kanohi nga he katoa.
9 Ko wai e mea, Kua ma i ahau toku ngakau, kua tahia atu oku hara?
10 Ko nga pauna huhua, ko nga mehua huhua, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha anake ki a Ihowa.
11 He tamariki nei ano ka mohiotia ki ana hanga, he ma ranei, he tika ranei tana mahi.
12 Ko te taringa rongo, ko te kanohi titiro, na Ihowa raua ngatahi i hanga.
13 Kaua e matenuitia te moe, kei rawakoretia koe; titiro ou kanohi, a ka makona koe i te taro.
14 Ehara ehara, e ai ta te kaihoko: tona haerenga atu ia, kei te whakamanamana.
15 He koura tena me te tini o te rupi; engari he taonga utu nui nga ngutu o te matauranga.
16 Tangohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; puritia hoki te tangata i taunahatia hei whakakapi mo nga tangata ke.
17 He reka ki te tangata te taro o te teka; muri iho ka ki tona mangai i te kirikiri.
18 Ma te runanga ka u ai nga whakaaro; kia pai hoki te ngarahu ina anga ki te whawhai.
19 Ko te tangata e kopikopiko ana ki te kawekawe korero, ka whakina e ia nga korero ngaro: na reira kaua e raweke atu ki te tangata ngutu hamama.
20 Ko te tangata e kanga ana i tona papa, i tona whaea, ka tineia tona rama i roto i te pouri kerekere.
21 I te timatanga e hohoro mai pea te taonga; e kore ia tona mutunga e whakapaingia.
22 Kaua e mea, Ka utua e ahau te kino: taria ta Ihowa, a kei a ia he oranga mou.
23 He mea whakarihariha ki a Ihowa nga taimaha rere ke; a e kore hoki te pauna tinihanga e pai.
24 Na Ihowa nga haereerenga o te tangata: na ma te aha te tangata ka matau ai ki tona ara?
25 Hei rore ki te tangata te oho noa ake ki te mea, He tapu! a, i muri i nga ki taurangi, kia uiui.
26 Ka titaritaria e te kingi whakaaro nui te hunga kino, a ka hurihia hoki e ia te wira patu witi ki runga ki a ratou.
27 He rama na Ihowa te manawa o te tangata, e rapu ana i nga mea katoa i roto rawa i te kopu.
28 Hei kaitiaki mo te kingi te atawhai me te pono; e tautokona ake ana hoki tona torona e te atawhai.
29 Ko te kororia o nga taitama ko to ratou kaha: a, ko te ataahua o nga kaumatua ko te upoko hina.
30 E tahia atu ana te kino e nga karawarawa o te patunga; a e tae rawa ana nga whiu ki nga wahi o roto rawa o te kopu.