1 Depois disso, partiu Jesus para o outro lado do mar da Galileia, que é o de Tiberíades. 2 E grande multidão o seguia, porque via os sinais que operava sobre os enfermos. 3 E Jesus subiu ao monte e assentou-se ali com os seus discípulos. 4 E a Páscoa, a festa dos judeus, estava próxima. 5 Então, Jesus, levantando os olhos e vendo que uma grande multidão vinha ter com ele, disse a Filipe: Onde compraremos pão, para estes comerem? 6 Mas dizia isso para o experimentar; porque ele bem sabia o que havia de fazer. 7 Filipe respondeu-lhe: Duzentos dinheiros de pão não lhes bastarão, para que cada um deles tome um pouco. 8 E um dos seus discípulos, André, irmão de Simão Pedro, disse-lhe: 9 Está aqui um rapaz que tem cinco pães de cevada e dois peixinhos; mas que é isso para tantos? 10 E disse Jesus: Mandai assentar os homens. E havia muita relva naquele lugar. Assentaram-se, pois, os homens em número de quase cinco mil. 11 E Jesus tomou os pães e, havendo dado graças, repartiu-os pelos discípulos, e os discípulos, pelos que estavam assentados; e igualmente também os peixes, quanto eles queriam. 12 E, quando estavam saciados, disse aos seus discípulos: Recolhei os pedaços que sobejaram, para que nada se perca. 13 Recolheram-nos, pois, e encheram doze cestos de pedaços dos cinco pães de cevada, que sobejaram aos que haviam comido. 14 Vendo, pois, aqueles homens o milagre que Jesus tinha feito, diziam: Este é, verdadeiramente, o profeta que devia vir ao mundo. 15 Sabendo, pois, Jesus que haviam de vir arrebatá-lo, para o fazerem rei, tornou a retirar-se, ele só, para o monte.
16 E, quando veio a tarde, os seus discípulos desceram para o mar. 17 E, entrando no barco, passaram o mar em direção a Cafarnaum; e era já escuro, e ainda Jesus não tinha chegado perto deles. 18 E o mar se levantou, porque um grande vento assoprava. 19 E, tendo navegado uns vinte e cinco ou trinta estádios, viram Jesus andando sobre o mar e aproximando-se do barco, e temeram. 20 Porém ele lhes disse: Sou eu; não temais. 21 Então, eles, de boa mente, o receberam no barco; e logo o barco chegou à terra para onde iam.
22 No dia seguinte, a multidão que estava do outro lado do mar, vendo que não havia ali mais do que um barquinho e que Jesus não entrara com seus discípulos naquele barquinho, mas que os seus discípulos tinham ido sós 23 (contudo, outros barquinhos tinham chegado de Tiberíades, perto do lugar onde comeram o pão, havendo o Senhor dado graças); 24 vendo, pois, a multidão que Jesus não estava ali, nem os seus discípulos, entraram eles também nos barcos e foram a Cafarnaum, em busca de Jesus. 25 E, achando-o no outro lado do mar, disseram-lhe: Rabi, quando chegaste aqui? 26 Jesus respondeu e disse-lhes: Na verdade, na verdade vos digo que me buscais não pelos sinais que vistes, mas porque comestes do pão e vos saciastes. 27 Trabalhai não pela comida que perece, mas pela comida que permanece para a vida eterna, a qual o Filho do Homem vos dará, porque a este o Pai, Deus, o selou. 28 Disseram-lhe, pois: Que faremos para executarmos as obras de Deus? 29 Jesus respondeu e disse-lhes: A obra de Deus é esta: que creiais naquele que ele enviou. 30 Disseram-lhe, pois: Que sinal, pois, fazes tu, para que o vejamos, e creiamos em ti? Que operas tu? 31 Nossos pais comeram o maná no deserto, como está escrito: Deu-lhes a comer o pão do céu. 32 Disse-lhes, pois, Jesus: Na verdade, na verdade vos digo que Moisés não vos deu o pão do céu, mas meu Pai vos dá o verdadeiro pão do céu. 33 Porque o pão de Deus é aquele que desce do céu e dá vida ao mundo. 34 Disseram-lhe, pois: Senhor, dá-nos sempre desse pão. 35 E Jesus lhes disse: Eu sou o pão da vida; aquele que vem a mim não terá fome; e quem crê em mim nunca terá sede. 36 Mas já vos disse que também vós me vistes e, contudo, não credes. 37 Tudo o que o Pai me dá virá a mim; e o que vem a mim de maneira nenhuma o lançarei fora. 38 Porque eu desci do céu não para fazer a minha vontade, mas a vontade daquele que me enviou. 39 E a vontade do Pai, que me enviou, é esta: que nenhum de todos aqueles que me deu se perca, mas que o ressuscite no último Dia. 40 Porquanto a vontade daquele que me enviou é esta: que todo aquele que vê o Filho e crê nele tenha a vida eterna; e eu o ressuscitarei no último Dia.
41 Murmuravam, pois, dele os judeus, porque dissera: Eu sou o pão que desceu do céu. 42 E diziam: Não é este Jesus, o filho de José, cujo pai e mãe nós conhecemos? Como, pois, diz ele: Desci do céu? 43 Respondeu, pois, Jesus e disse-lhes: Não murmureis entre vós. 44 Ninguém pode vir a mim, se o Pai, que me enviou, o não trouxer; e eu o ressuscitarei no último Dia. 45 Está escrito nos profetas: E serão todos ensinados por Deus. Portanto, todo aquele que do Pai ouviu e aprendeu vem a mim. 46 Não que alguém visse ao Pai, a não ser aquele que é de Deus; este tem visto ao Pai. 47 Na verdade, na verdade vos digo que aquele que crê em mim tem a vida eterna. 48 Eu sou o pão da vida. 49 Vossos pais comeram o maná no deserto e morreram. 50 Este é o pão que desce do céu, para que o que dele comer não morra. 51 Eu sou o pão vivo que desceu do céu; se alguém comer desse pão, viverá para sempre; e o pão que eu der é a minha carne, que eu darei pela vida do mundo.
52 Disputavam, pois, os judeus entre si, dizendo: Como nos pode dar este a sua carne a comer? 53 Jesus, pois, lhes disse: Na verdade, na verdade vos digo que, se não comerdes a carne do Filho do Homem e não beberdes o seu sangue, não tereis vida em vós mesmos. 54 Quem come a minha carne e bebe o meu sangue tem a vida eterna, e eu o ressuscitarei no último Dia. 55 Porque a minha carne verdadeiramente é comida, e o meu sangue verdadeiramente é bebida. 56 Quem come a minha carne e bebe o meu sangue permanece em mim, e eu, nele. 57 Assim como o Pai, que vive, me enviou, e eu vivo pelo Pai, assim quem de mim se alimenta também viverá por mim. 58 Este é o pão que desceu do céu; não é o caso de vossos pais, que comeram o maná e morreram; quem comer este pão viverá para sempre. 59 Ele disse essas coisas na sinagoga, ensinando em Cafarnaum.
60 Muitos, pois, dos seus discípulos, ouvindo isso, disseram: Duro é este discurso; quem o pode ouvir? 61 Sabendo, pois, Jesus em si mesmo que os seus discípulos murmuravam a respeito disso, disse-lhes: Isto vos escandaliza? 62 Que seria, pois, se vísseis subir o Filho do Homem para onde primeiro estava? 63 O espírito é o que vivifica, a carne para nada aproveita; as palavras que eu vos disse são espírito e vida. 64 Mas há alguns de vós que não creem. Porque bem sabia Jesus, desde o princípio, quem eram os que não criam e quem era o que o havia de entregar. 65 E dizia: Por isso, eu vos disse que ninguém pode vir a mim, se por meu Pai lhe não for concedido.
66 Desde então, muitos dos seus discípulos tornaram para trás e já não andavam com ele. 67 Então, disse Jesus aos doze: Quereis vós também retirar-vos? 68 Respondeu-lhe, pois, Simão Pedro: Senhor, para quem iremos nós? Tu tens as palavras da vida eterna, 69 e nós temos crido e conhecido que tu és o Cristo, o Filho de Deus. 70 Respondeu-lhe Jesus: Não vos escolhi a vós os doze? E um de vós é um diabo. 71 E isso dizia ele de Judas Iscariotes, filho de Simão, porque este o havia de entregar, sendo um dos doze.
1 Dnohch fahrt Jesus wäg iba des Galiläische Meer, der au See vu Tiberias heißt.
2 Un s goht nem viel Volk nohch, wel sie de Zeiche gsäh hän, de na(er) a d Kranke doet.
3 Jesus aba goht uf ä Berg un het sich anekockt mit sinene Jinger.
4 S war aba kurz vor rem Passa, däm Fescht vu d Jude.
5 Do hebt Jesus sini Auge uf un sieht, daß viel Volk zue nem kummt, un sait zue Philippus: Wo kaufe ma(mir) Brot, dmit de z ässä hän?
6 Des het da gsait, um ne z prefe; denn na(er) het wohl gwißt, was sa doe wot.
7 Philippus git nem zantwort: Fir zweihundat Silbagrosche Brot isch nit gnoe fir sie, dmit jeda ä weng gregt.
8 Do sait eina vu sinene Jinger, d Andreas, dr Brueda vum Simon Petrus:
9 S isch ä Kind do, des het fünf Gerschtebrot un zwei Fisch; aba was isch des fir so vieli?
10 Jesus aba sait: Len de Lit sich lagere. S war aba viel Gras an däm Platz. Do lagrete sich etwa fünfdusig Männa.
11 Jesus aba nimmt de Brot, dankt un git sie däne, de sich glagret hän; gnau so au vu d Fisch, soviel sie wen.
12 Als sie aba satt ware, sait da(er) zue sinene Jinger: Sammle di ibrige Brocke uf, dmit nigs umkummt (vudorbe wird).
13 Do sammle sie un fillä vu d fünf Gerschtebrot zwöelf Kerb mit Brocke, de däne ibrigbliebe sin, de gässä hän.
14 Als etze de Lit des Zeiche gsäh hän, des Jesus doe het, sage sie: Des isch gwiß dr Prophet, der in d Welt kumme soll.
15 Als Jesus etze gmerkt het, daß sie kumme däte un nen packe, um nen zum Kenig z mache, haut da ab wieda uf d Berg, er selba ällei.
16 Am Obend aba gehn sini Jinger nab an d See,
17 schtiege in ä Boot un fahre iba d See nohch Kapernaum. Un s war scho finschta wore, un Jesus war noh nit zue nene kumme.
18 Un d See wird ufgwehlt (wild) vu nem schtarken Wind.
19 Als sie etze etwa ä Schtund grödert hän, sähn sie Jesus uf fem See go un nohch ans Boot kumme; un sie hän sich gfirchtet.
20 Er aba sait zue nene: Ich bi's; firchte äich nit!
21 Do wen sie nen ins Boot nähmä; un gli druf war des Boot am Land, wohi sie fahre wen.
22 Am nägschte Dag sähn de Lit, de am andere Ufa vum Sees schtehn, daß kei anderes Boot do war als des ällei, un daß Jesus nit mit sinene Jinger in des Boot gschtiege war, sundern sini Jinger ware ällei weggfahre.
23 S kumme aba anderi Boot vu Tiberias zue däm Platz, wo sie des Brot gässä hän unda d Danksagig vum Herrn.
24 Als etze des Volk sieht, daß Jesus nit do war un sini Jinger au nit, schtiege sie in ihri Boot un fahre nohch Kapernaum un sueche Jesus.
25 Un als sie nen finde am andere Ufa vum Sees, froge sie nen: Rabbi, wenn bisch dü herkumme?
26 Jesus git zantwort un sait: Gwiß, gwiß, i(ich) sag äich: Ihr sueche mi nit, wel ihr Zeiche gsähne hän, sundern wel ihr vu däm Brot gässä hän un satt wore sin.
27 Schaffe äich Zässä, des nit vugoht, sundern des bliebt zum ewige Läbä. Des wird äich d Menschebue ge; denn uf däm isch des Siegel Gottes vum Vada (Babbe).
28 Do froge sie nen: Was solle ma(mir) doe, daß ma(mir) Gottes Sache (Arbet,Werke) den?
29 Jesus git zantwort un sait zue nene: Des isch Gottes Sach (Arbet,Werk,Gschafftes), daß ihr an den glaubt, den na gschickt het.
30 Do sage sie zue nem: Was doesch dü fir ä Zeiche, dmit ma(mir) sähn un dir glaube? Was fir ä Sach (Werk) doesch dü?
31 Unseri Vädare hän in d Wüschte s Manna gässä, we gschriebe schtoht (Psalm 79,24): "Er git ne Brot vum Himmel z ässä".
32 "Do sait Jesus zue nene: Gwiß, gwiß, i(ich) sag äich: Nit Moses het äich des Brot vum Himmel ge, sundern mi Vada (Babbe) git äich des wahre Brot vum Himmel.
33 Denn Gottes Brot isch des, des vum Himmel kummt un git d Welt s Läbä.
34 Do sage sie zue nem: Herr, gib uns(us) alliziit des Brot.
35 Jesus aba sait zue nene: Ich bi des Brot vum Läbä. Wer zue ma(mir) kummt, der wird nimmi hunga ha; un wer an mi glaubt, der wird nimmi durscht ha.
36 Aba i(ich) ha äich gsait: Ihr hän mi gsähne un glaube doch nit.
37 Alles, was ma(mir) mi Vada (Babbe) git, des kummt zue ma(mir); un wer zue ma(mir) kummt, den wär i(ich) nit nüsstoße.
38 Denn i(ich) bi vum Himmel kumme, nit dmit i(ich) mi Wille doe, sundern d Wille vu däm, der mi gschickt het.
39 Des isch aba dr Wille vu däm, der mi gschickt het, daß i(ich) nigs vulier vu allem, was sa(er) ma(mir) ge het, sundern daß ich's uferweck am Jingschte Dag.
40 Denn des isch dr Wille vu minem Vada (Babbe), daß, wer d Bue sieht un glaubt a nen, des ewige Läbä het; un i(ich) wär nen uferwecke am Jingschte Dag.
41 Do hän de Jude iba nengschtängert, wel la(er) gsait het: Ich bi des Brot, des vum Himmel kumme isch,
42 un sage: Isch der nit Jesus, ä Bue vum Josef, däm si Vada (Babbe) un Muetter ma(mir) kenne? Wieso sait da(er) dann(dnoh): Ich bi vum Himmel kumme?
43 Jesus git zantwort un sait zue nene: Murre nit undaänanda.
44 S ka nemads zue ma(mir) kumme, s isch denn, dr Vada (Babbe) zeht nen, der mi gschickt het, un i(ich) wär nen uferwecke am Jingschte Dag.
45 S schtoht gschriebe in d Prophete (Jesaja 54,13): "Sie wäre alli vu Gott glehrt si." Wer s vum Vada (Babbe) härt un lernt, der kummt zue ma(mir).
46 Nit als ob jemads d Vada (Babbe) gsähne het üßa däm, der vu Gott kumme isch; der het d Vada (Babbe) gsähne.
47 Gwiß, gwiß, i(ich) sag äich: Wer glaubt, der het des ewige Läbä.
48 Ich bi des Brot vum Läbä.
49 Euri Vädare hän in d Wüschte des Manna gässä un sin gschtorbe.
50 Des isch des Brot, des vum Himmel kummt, dmit, wer dvu ißt, nit schtirbt.
51 Ich bi des lebändige Brot, des vum Himmel kumme isch. Wer vu däm Brot ißt, der wird läbä in Ewigkeit. Un des Brot isch mi Fleisch, des i(ich) ge wär fir des Läbä vu d Welt.
52 Do schtritte d Jude undaänanda un sage: We ka der uns(us) si Fleisch z ässä ge?
53 Jesus sait zue nene: Gwiß, gwiß, i(ich) sag äich: Wenn ihr nit des Fleisch vum Menschebue ässä un si Bloet trinke den, so hän ihr kei Läbä in äich.
54 Wer mi Fleisch ißt un mi Bloet trinkt, der het des ewige Läbä, un i(ich) wär nen am Jingschte Dag uferwecke.
55 Denn mi Fleisch isch des wahre Ässä, un mi Bloet isch dr wahr Trunk.
56 Wer mi Fleisch ißt un mi Bloet trinkt, der bliebt in ma(mir) un i(ich) in nem.
57 We mi d lebändige Vada (Babbe) gschickt het un i(ich) läb um mi Vada (Babbe) wille, so wird au, wer mi ißt, läbä wägä ma(mir).
58 Des isch des Brot, des vum Himmel kumme isch. S isch nit we bi d Vädere, de gässä hän un gschtorbe sin. Wer des Brot ißt, der wird läbä in Ewigkeit.
59 Des het da(er) in dr Synagoge (Gotteshus) gsait, als sa in Kapernaum glehrt het.
60 Vieli etze vu sinene Jinger, de des ghärt hän, sage: Des isch ä härtes Wort; wer ka des härä?
61 Do Jesus aba bi sich selbscht gmerkt het, daß sini Jinger doriba gschtängert hän, sait da(er) zue nene: Ärgert äich des?
62 We, wenn ihr etze säh das d Menschebue uffahre doet dohi, wo na(er) zvor war?
63 Dr Geischt isch's, der lebändig macht; des Fleisch isch nigs nütze. De Wort, de i(ich) zue äich gsait ha, de sin Geischt un sin Läbä.
64 Aba s git ä baar unda äich, de glaube nit. Denn Jesus het gwißt vu Afang a, wer de ware, de nit glaube, un wer nen vurote wird.
65 Un na(er) sait: Drum ha i(ich) äich gsait: Nemad ka zue ma(mir) kumme, s isch nem denn vum Vada (Babbe) ge.
66 Vu do a wendte sich vieli vu sinene Jinger ab un gehn etze nimmi mit nem.
67 Do het Jesus de Zwöelf gfrogt: Wen ihr au weggoh?
68 Do git nem Simon Petrus zantwort: Herr, wohi solle ma(mir) go? Dü hesch ä Wort vum ewige Läbä;
69 un ma(mir) hän glaubt un wißet das: Dü dr Heilige Gottes bisch.
70 Jesus git ne zantwort: Ha i(ich) nit äich Zwöelf üsgwählt? Un eina vu äich isch ä Deufel.
71 Er schwätzt aba vu Judas, däm Bue vum Simon Iskariot. Der het nen vurote un war eina vu d Zwöelf.