1 Há minas de onde se tira a prata,
há lugares onde se refina o ouro.
2 O ferro é tirado da terra,
e das pedras se derrete o cobre.
3 Os mineiros levam luz para debaixo da terra;
eles exploram lugares profundos
e ali, na escuridão, procuram minérios.
4 Longe das cidades,
em lugares por onde ninguém passa,
eles abrem os poços das minas.
E trabalham na solidão,
pendurados e balançando de um lado para outro.
5 Por cima deles, a terra produz trigo
e por baixo está toda rasgada e esmigalhada.
6 As suas pedras contêm safiras,
e no seu pó se encontra ouro.
7 As águias não veem o caminho que desce para as minas,
e os falcões também não o conhecem.
8 Os leões e outros animais ferozes
nunca descem por esse caminho.
9 Os homens cavam as rochas mais duras
e cortam as montanhas até o chão.
10 Eles furam túneis nas pedras,
com olhos abertos para tudo o que é precioso.
11 Eles cavam até chegar às nascentes dos rios
e trazem para a luz o que estava escondido.
12 Mas onde pode ser achada a sabedoria?
Em que lugar está a inteligência?
13 Os seres humanos não conhecem o valor da sabedoria
e não a encontram neste mundo.
14 O Oceano afirma: "Aqui não está",
e o Mar diz: "Aqui também não."
15 Ela não pode ser comprada com ouro,
nem trocada por prata.
16 Não se compra a sabedoria com o ouro mais puro,
nem com pedras preciosas, como a ágata ou a safira.
17 Ela vale mais do que o ouro ou o vidro;
não se pode trocá-la por joias de ouro puro.
18 Do coral e do cristal nem se fala;
a sabedoria é mais valiosa do que as pérolas.
19 O topázio da Etiópia não se compara com ela;
e ela não pode ser comprada com o ouro mais puro.
20 De onde vem, então, a sabedoria?
Em que lugar está a inteligência?
21 Nenhum ser vivo pode vê-la,
nem mesmo as aves que voam no céu.
22 Até a Destruição e a Morte dizem:
"Nós apenas ouvimos falar dela."
23 Só Deus conhece o caminho;
só ele sabe onde está a sabedoria
24 porque a sua vista alcança os lugares mais distantes do mundo;
ele vê tudo o que acontece aqui na terra.
25 Quando Deus regulou a força dos ventos
e marcou o tamanho do mar;
26 quando decidiu onde a chuva devia cair
e por onde a tempestade devia passar;
27 foi então que ele viu a sabedoria,
e a examinou, e aprovou.
28 E ele disse aos seres humanos:
"Para ser sábio, é preciso temer o Senhor;
para ter compreensão, é necessário afastar-se do mal."
1 He rua hoki to te hiriwa e puta mai ai, he wahi ano to te koura e whakarewaina ai.
2 He mea tango mai te rino no roto i te whenua; no te kamaka te parahi, he mea whakarewa.
3 E whakatakotoria ana e te tangata he mutunga mai mo te pouri, e rapua ana e ia ki te tino tutukitanga atu nga kohatu o te pouri, o te atarangi o te mate.
4 E pakaruhia mai ana e ia he rua i ko ake o nga nohoanga tangata; kua wareware ratou i te waewae e haere ana; he tawhiti i te tangata to ratou tarenga, e piu atu ana, e piu ana mai.
5 Ko te whenua, e puta mai ana he taro i roto i a ia: a e hurihia ake ana a raro iho ano he ahi.
6 Hei wahi mo nga hapira ona kohatu, he puehu koura ano tona.
7 He ara tena kahore i mohiotia e te manu, kiano i kitea e te kanohi o te whatura.
8 Kahore nga kirehe whakahi kia takahi i taua ara kahore hoki a reira kia haerea e te raiona tutu.
9 E pa atu ana tona ringa ki te kiripaka; hurihia ake e ia nga take o nga maunga.
10 E tapahia ana e ia he awa i roto i nga kamaka, a e kite ana tona kanohi i nga mea utu nui katoa.
11 E herea ana e ia nga awa kei maturuturu; e whakaputa mai ana hoki i nga mea ngaro ki te marama.
12 E kitea ia ki hea te whakaaro nui? kei hea hoki te wahi o te mohio?
13 E kore te tangata e mohio ki tona utu, e kore ano taua hanga e kitea ki te whenua o te ora.
14 E ki ake ana te rire, Kahore i ahau; e ki mai ana hoki te moana, Kahore i ahau.
15 E kore e hokona ki te koura, e kore ano hoki e taea te pauna te hiriwa hei utu mona.
16 E kore e taea te whakarite ki te koura o Opira, ki te onika utu nui, ki te hapira.
17 E kore e rite te koura, te kohatu piata ki a ia: e kore e hokona ki nga oko koura parakore.
18 E kore e whakahuatia te kaoa, nga peara ranei; hira ake hoki te utu o te whakaaro nui i to te rupi.
19 E kore te topaha o Etiopia e rite ki a ia, e kore e tau te koura parakore hei utu.
20 Ka haere mai ra i hea te whakaaro nui? Kei hea te wahi o te matau?
21 He mea huna atu na hoki i nga kanohi o nga mea ora katoa, ngaro rawa i nga manu o te rangi.
22 E ki ake ana te whakangaromanga raua ko te mate, i hakiri o maua taringa ki tona rongo.
23 E mohio ana te Atua ki tona ara, kua kite ano ia i tona wahi.
24 E titiro ana hoki ia ki nga pito o te whenua, e kite ana ia i nga mea i raro i te rangi, a puta noa;
25 E mea ana i te whakataimaha mo te hau; ae, e mehua ana ia i nga wai ki te mehua.
26 I a ia e whakatakoto ana i te tikanga mo te ua, i te huarahi mo te uira o te whatitiri,
27 Ka kitea e ia i reira, a whakapuakina mai ana; i whakaukia e ia, a ata rapua ana e ia.
28 A ka mea ia ki te tangata, Na, ko te wehi ki te Ariki, ko te whakaaro nui tena; a ko te mawehe atu i te kino, koia te matauranga.