1 Kei whakamanamana koe ki te ra apopo; kahore hoki koe e mohio ko te aha e puta mai i roto i te ra.
2 Ma tetahi atu tangata te whakamoemiti mou, kaua ma tou mangai ake; ma te tangata ke, kaua ma ou ngutu ake.
3 He taimaha te kohatu, he taimaha ano te kirikiri; he taimaha atu ia i a raua tahi te pukuriri o te wairangi.
4 He mea nanakia te riri, he rutaki te aritarita; ko wai ia e tu i mua i te hae?
5 He pai ke te riri matanui i te aroha huna.
6 Ko nga patu a te hoa aroha he mea na te pono: ko nga kihi ia a te hoariri auau rawa.
7 E ngaruru ana te wairua makona ki te honikoma: engari ki te wairua hiakai, reka kau nga mea kawa katoa.
8 Rite tonu ki te manu e atiutiu noa atu ana i tona kohanga te tangata e atiutiu noa atu ana i tona wahi.
9 He whakahari ngakau te hinu me te whakakakara; he pera ano nga ahuareka o to te tangata hoa aroha i ahu mai i nga tikanga mateoha i whakatakotoria e tona ngakau.
10 Ko tou hoa aroha ake, a ko te hoa hoki o tou papa, kaua e whakarerea; kaua hoki e haere ki te whare o tou tuakana i te ra e mate ai koe: he pai ke hoki te hoa e tata ana i te tuakana i tawhiti.
11 E taku tama, kia whakaaro nui, kia koa ai toku ngakau, kia whakahoki kupu ai hoki ahau ki te hunga e tawai ana ki ahau.
12 E kite atu ana te tangata tupato i te he, a ka huna i a ia: tena ko te kuware, haere tonu atu, mamae tonu atu.
13 Tangohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; tona taunaha ano hoki mo ta te wahine ke.
14 Ko te tangata e maranga ana i te atatu, he nui hoki tona reo ki te manaaki i tona hoa ka kiia tana he kanga.
15 He maturuturu e puputu tonu ana i te ra nui te ua, he wahine ngangare, rite tonu raua:
16 Ko te tangata e mea ana ki te pehi i a ia, e mea ana ki te pehi i te hau, a ka tutaki tona ringa matau ki te hinu.
17 Ko te rino hei whakakoi mo te rino; waihoki ko te tangata ano hei whakakoi i te mata o tona hoa.
18 Ko te kaitiaki o te piki, ka kai i ona hua: ka whakahonoretia te tangata e whakaaro ana ki tona rangatira.
19 He pera i te wai, tiro atu, tiro mai he kanohi, ka pena ano to te tangata ngakau ki te tangata.
20 Ko te reinga, ko te whakangaromanga, e kore e makona; e kore ano hoki e makona nga kanohi o te tangata.
21 Ko te oko tahu para mo te hiriwa, ko te oumu mo te koura; a, ko te whakanui i a ia, hei whakamatautau mo te tangata.
22 Ahakoa i tukua e koe te wairangi ki te tuki i roto i te kumete i waenga i nga witi pepe, e kore tona whakaarokore e riro.
23 Kia anga nui koa kia mohio ki te ahua o au hipi, a kia pai te tiaki i au kahui kau:
24 E kore hoki te taonga e mau tonu; e mau ianei te karauna ki nga whakatupuranga katoa?
25 Kua whaiti te hei, e kitea ana te tupu hou, a e kohikohia ana nga otaota o nga maunga.
26 Hei mea kakahu mou nga reme, a koe nga koati hei utu mo te mara.
27 A tera te waiu koati, he nui noa atu hei kai mau, hei kai hoki ma tou whare, hei oranga ano hoki mo au kotiro.
1 不要为明日自夸, 因为今天要发生什么事, 你尚且不知道。
2 让外人夸奖你, 不可自己夸奖自己; 让别人称赞你, 不可自己称赞自己。
3 石头重, 沙土也重, 愚妄人的怒气比这两样更重。
4 烈怒虽然凶残, 暴怒又好像狂澜, 人还可以抵受; 但面对嫉妒, 谁能站立得住呢?
5 坦白的责备, 胜过暗中的爱。
6 爱你的人加的创伤是出于忠诚; 恨你的人却与你连连亲嘴。
7 吃饱的人连蜂房的蜜也厌恶; 饥饿的人连一切苦的东西都觉得甘甜。
8 离家的人到处飘泊, 好像离巢的雀鸟到处游飞一样。
9 膏油和香料使人心畅快, 朋友真诚的劝勉也使人觉得甘甜。
10 你的朋友和你父亲的朋友, 你都不可离弃; 在你遭遇患难的日子, 不可进你兄弟的家。在附近的邻舍胜过在远方的兄弟。
11 我儿, 你要作智慧人, 使我的心快乐, 我也可以回答那羞辱我的。
12 精明人看见灾祸, 就躲藏起来; 愚蒙人反往前走, 自取祸害。
13 谁为陌生人作保证人, 就拿去谁的衣服; 谁替妓女作保证人, 谁就要作担保。
14 清晨起来大声为邻舍祝福的, 就等于是咒诅他。
15 下大雨的时候不断滴漏; 就像吵闹的妇人一样;
16 谁要拦阻她, 就像拦阻风, 也像右手抓油。
17 铁磨铁, 磨得锋利; 朋友互相切磋, 才智("才智"原文作"面")也变得敏锐。
18 照料无花果树的, 必吃树上的果子; 事奉主人的, 必得尊荣。
19 水怎样映照人面, 人的心思也怎样反映其人。
20 阴间和灭亡不会满足, 人的眼目也是一样。
21 用锅炼银, 用炉炼金; 人的称赞也试炼人。
22 你虽然用杵把愚妄人与碎谷一同捣在臼中, 他的愚妄还是离不了他。
23 你要清楚知道你羊群的景况, 专心照料你的牛群。
24 因为财富不是永恒的, 冠冕也不能存到万代。
25 干草割去, 嫩草又出现, 山上的野草也都收集起来。
26 羊羔的毛可以给你作衣服, 山羊可以作买田地的价银。
27 山羊奶足够作你的食物, 也足够作你一家的食物, 并且足够维持你众婢女的生活。