1 Ko nga whakatakataka a te ngakau na te tangata; engari ko te kupu whakahoki a te arero na Ihowa.

2 Ko nga ara katoa o te tangata he ma ki ona ake kanohi; ko Ihowa ia ki te pauna i nga wairua.

3 Utaina au mahi ki runga ki a Ihowa, a ka whakapumautia ou whakaaro.

4 He mea hanga na Ihowa nga mea katoa mo tona tutukitanga, mo tona: ae ra, ko te tangata kino hoki mo te ra o te kino.

5 He mea whakarihariha na Ihowa te hunga ngakau whakakake katoa; ahakoa pupuri te ringa ki te ringa, e kore ia e kore te whiua.

6 Ko te mahi tohu tangata me te pono hei pure mo te kino; ma te wehi hoki ki a Ihowa ka mawehe atu ai te tangata i te kino.

7 Ki te pai a Ihowa ki nga ara o te tangata, ka meinga e ia ona hoariri nei ano kia mau te rongo ki a ia.

8 He pai ake te mea iti i runga i te tika, i nga hua maha ki te kahore he tika.

9 Ko te ngakau o te tangata hei whakaaro i tona ara; ko Ihowa ia hei whakatika i tona hikoi.

10 He kupu atua kei nga ngutu o te kingi; e kore tona mangai e poka ke ina whakawa.

11 Ko te taimaha tika, ko te pauna tika, na Ihowa; he mahi nana nga kohatu katoa o te putea.

12 He mea whakarihariha ki nga kingi te mahi i te kino; na te tika hoki i u ai te torona.

13 He mea ahuareka ki nga kingi nga ngutu tika: e aroha ana hoki ratou ki te tangata e korero tika ana.

14 Ko te riri o te kingi ano he karere mo te mate: engari ka whakamarietia e te tangata whakaaro nui.

15 He ora kei te marama o te mata o te kingi: a ko tana manako he rite ki te kapua o to muri ua.

16 Ko te whiwhi ki te whakaaro nui, ano te pai! pai atu i te whiwhi ki te koura; ko te whiwhi hoki ki te matauranga te mea e hiahiatia nuitia atu i te hiriwa.

17 Ko te huanui o te hunga tika he mawehe atu i te kino: ko te tangata e whai whakaaro ana ki tona ara, ka mau tona wairua.

18 Haere ai te whakakake i mua o te whakangaromanga, te wairua whakapehapeha i mua i te hinganga.

19 Ko te ngakau whakaiti i waenga i te hunga rawakore, pai atu i te uru ki te tuwahanga taonga a te hunga whakakake.

20 Ko te tangata e tahuri ana ki te kupu, ka kite i te pai: a ko te tangata e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka hari.

21 Ka kiia te whakaaro nui he matau; ma te reka hoki o nga ngutu ka neke ai te mohio.

22 Ko te matauranga te puna o te ora mo te tangata i whiwhi ki tera; ko te ako ia mo te hunga wairangi ko to ratou wairangi ano.

23 Ma te ngakau o te tangata whakaaro nui e tohutohu tona mangai, e apiti hoki he kupu mohio ki ona ngutu.

24 Ko nga kupu matareka ano kei te honikoma, he reka ki te wairua, he rongoa ki nga wheua.

25 Tera he ara e tika ana ki te titiro a te tangata; ko tona mutunga ia ko nga ara ki te mate.

26 Ko te hiahia o te tangata e mahi ana, e mahi ana mona; no te mea e akiakina ana ia e tona mangai.

27 E whakatakoto ana te tangata tikangakore i te kino, a kei ona ngutu ano he ahi e ka ana.

28 Ko ta te tangata whanoke he titaritari i te raruraru; ko ta te tangata kawekawe korero he wehewehe i nga hoa tupu.

29 Whakawai ai te tangata nanakia i tona hoa, kawe ai i a ia ki te huarahi kahore i pai.

30 Ko te tangata e whakamoe ana i ona kanohi, e mea ana kia whakaaroa ai e ia nga mea whanoke; ko te tangata e kokopi ana i ona ngutu e whakatutuki ana i te kino.

31 He karauna kororia te mahunga hina, e ka kitea i runga i te ara o te tika.

32 Engari rawa te tangata manawanui i te tangata kaha, te tangata e pehia ana e ia tona wairua i te tangata i horo ai te pa.

33 E maka ana te rota ki roto ki te kokorutanga o te kakahu; kei a Ihowa ia te tikanga katoa.

1 心里的筹划在于人, 舌头的应对却出于耶和华。

2 人看自己一切所行的, 都是清洁的; 耶和华却衡量人心。

3 当把你所作的交托耶和华, 你的计划就必成功。

4 耶和华所造的各有目的, 连恶人也是为祸患的日子而造的。

5 心里骄傲的人都是耶和华厌恶的; 他们必不免受罚。

6 因着怜悯和信实, 罪孽得到遮盖; 因为敬畏耶和华, 人可以避开罪恶。

7 人所行的, 若是蒙耶和华喜悦, 耶和华也使他的仇敌与他和好。

8 收入少而有公义, 胜过收入多却毫无正义。

9 人心计划自己的道路, 他的脚步却由耶和华指引。

10 王的嘴里有 神的判语, 审判的时候, 他的口必不差错。

11 公正的秤和天平都属耶和华, 囊中的一切法码都是他所造的。

12 作恶是君王所厌恶的, 因为王位是靠赖公义建立的。

13 公义的嘴唇是君王所喜悦的; 他喜爱说话正直的人。

14 君王的烈怒好像死亡的使者, 唯有智慧人能平息君王的怒气。

15 君王脸上欣悦的光采, 使人得生命; 君王的恩宠好像春日雨云。

16 得智慧胜过得金子, 选择哲理, 胜过选择银子。

17 正直人的大道远离罪恶; 谨守自己道路的, 保全自己的性命。

18 在灭亡以先, 必有骄傲; 在跌倒以前, 心中高傲。

19 存谦卑的心与穷乏人在一起, 胜过与骄傲人同分战利品。

20 留心听训言的必定得益; 倚靠耶和华的是有福的人。

21 心中有智慧的必称为聪明人; 动听的话能增加说服力。

22 明慧人的明慧是他生命的泉源; 愚妄人的惩罚就是愚妄。

23 智慧人的心教导自己的口, 使自己口中的话增加说服力。

24 恩慈的话好像蜂巢中的蜂蜜, 使人心里甘甜, 骨头健壮。

25 有一条路, 人以为是正路, 走到尽头却是死亡之路。

26 劳力的人身体的需要促使他劳力; 因为他的饥饿催逼着他。

27 无赖之徒挖出邪恶, 他口里的话好像灼热的火。

28 乖谬的人散播纷争, 搬弄是非的离间亲密的朋友。

29 强暴的人引诱邻舍, 领他走邪恶的道路。

30 眯着眼睛的, 图谋乖谬的事; 紧抿着嘴唇的, 作成恶事。

31 白发是荣耀的冠冕, 在公义的路上, 必能得着。

32 不轻易动怒的, 胜过勇士; 克服己心的, 胜过把城攻取的人。

33 签拋在人的怀中, 一切决断却在于耶和华。